ن/ شیڤان شێرزاد
ئه‌گه‌رچی ته‌مه‌نێكی كورته سینه‌ما له كوردستان خۆی خستووه‌ته نێو دڵی خه‌ڵك و، له ماوه‌ی دامه‌زراندنی سینه‌ماش له ھه‌رێمی كوردستان به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو ھه‌نگاونراوه بۆ گه‌یشتن به خه‌ونی سینه‌مایه‌كی جیھانی، ته‌نانه‌ت له‌و ساڵانه‌ی كه سینه‌ما دروست بوو به ده‌یان و سه‌دان خه‌ونی گه‌وره‌وه له‌دایك بوو، به‌ڵام ئه‌وه‌ی له‌م چه‌ند ساڵه‌دا بینیمان ئه‌وه نه‌بوو، كه ناوی بنێین سینه‌مایه‌كی پڕۆفیشناڵ، به‌ڵكو ده‌كرێ بڵێین كورد له ھه‌وڵێكدایه بۆ دروست بوونی سینه‌ما و ئاشناكردنی ھونه‌ری حه‌وته‌م له كوردستان.
ھونه‌ری حه‌وته‌م
ڕوون و ئاشكرایه، كه ھونه‌ری حه‌وته‌م به‌و ھونه‌ره باڵایه ناوه‌ند ده‌كرێت، كه توانیوویه‌تی ھه‌ر 6 ھونه‌ره‌كه‌ی دیكه له‌خۆوه كۆبكاته‌وه، به‌تایبه‌ت له بواری موزیك و شێوه‌كاری و ده‌نگ و ڕه‌نگدا، كه بوونه‌ته فاكته‌رێك بۆ جوانكردنی به‌رھه‌مه سینه‌ماییه‌كان، له كوردستانی خۆشماندا به‌شێوه‌یه‌كی گشتی نه‌توانراوه په‌ره به‌و ھونه‌ره بدرێت، كه له وڵاتانی دنیادا بووه‌ته شوێنگره‌وه‌ی نه‌وت و سه‌رچاوه داراییه‌كانی وڵات، ته‌نانه‌ت له ھه‌ندێ وڵاتی پێشكه‌وتوودا، حكوومه‌ت بۆ به‌ده‌ستھێنانی داھات و پڕكردنه‌وه‌ی بودجه بۆ خزمه‌تگوزارییه‌كان په‌نا بۆ ھونه‌ری سینه‌ما ده‌بات، كه ئه‌مه‌ش ده‌رخستنی ڕووی ڕاستی ئه‌و خۆشه‌ویستیه‌یه كه له نێوان ئه‌و وڵاته و ھونه‌ردا بوونی ھه‌یه.
سینه‌ما و به پیشه‌سازیكردنی سینه‌ما
ئه‌گه‌ر بمانه‌وێ سوود له ئه‌زموونی ئه‌و وڵاته پێشكه‌وتووانه‌ی جیھان وه‌رگرین، ده‌بێت سه‌ره‌تا له‌وه‌وه ده‌ست پێبكه‌ین، كه ئێمه ده‌بێت ئه‌و ھونه‌ره به پیشه بكه‌ین، تا بتوانێت سینه‌ما له‌سه‌ر پایه‌كانی خۆیه‌وه بووه‌ستێت، نه‌ك ته‌نیا كاری حكوومه‌ت بێت بۆ خه‌رج كردنی بودجه‌ی خه‌یاڵی و به‌ده‌ستھێنانی به‌رھه‌می كرچ و كاڵ، كه ئه‌مه ساڵانێكی زۆره له نێو ئه‌و ھه‌رێمه‌دا ده‌بینرێت.
ڕاسته به‌شێك له به‌رھه‌مه سینه‌ماییه كوردییه‌كان ھه‌نگاویان ناوه بۆ گه‌یشتن به فیستیڤاڵه نێوده‌وڵه‌تیه‌كان و بوونه‌ته خاوه‌نی خه‌ڵاته جۆراوجۆره‌كان، به‌ڵام ئه‌وه مانای ئه‌وه ناگه‌یه‌نێت كه كورد گه‌یشت به سینه‌مایه‌كی پڕۆفیشناڵ، چونكه ده‌بینین ته‌نیا به‌رھه‌مێكه بووه‌ته خاوه‌ن ده‌ستكه‌وت و خودی ده‌رھێنه‌ره‌كه‌ی له به‌ری ئه‌و به‌رھه‌مه ده‌خوات كه‌چی ھیچ سوودێكی ئه‌وتۆ به ھونه‌ری نیشتمان ناگه‌یه‌نێت، له‌وه‌شیاندا ده‌رھێنه‌ر به ته‌ماعكار نابینرێت، چونكه ئه‌گه‌ر بچیته نێو قوڵایی كاره‌كه‌یه‌وه و چۆنیه‌تی دروست بوون و گه‌یشتن به‌و ده‌ستكه‌وته، ڕاستیه‌كت بۆ ده‌رده‌كه‌وێت، كه ئه‌ویش ئه‌وه‌یه، كه ئه‌و ده‌رھێنه‌ره به چ ئازارێك توانیوویه‌تی كار بكات بۆ له دایك بوونی ئه‌و به‌رھه‌مه سینه‌ماییه‌ی كه ئێستا وه‌ك خاوه‌ن ده‌ستكه‌وت ناو ده‌برێت.
بۆیه له‌و ڕوانگه‌وه ده‌بێت ده‌یان كۆڕ و سیمیناری جیدی له‌وباره‌یه‌وه ڕێكبخرێت، تا بتوانرێت سینه‌ما له كوردستان به پیشه‌یی بكرێت، چیتر ھونه‌رمه‌ندیش وه‌ك سواڵكه‌ر له‌به‌رده‌م لایه‌نه پێوه‌ندیداره‌كاندا نه‌كڕۆزێته‌وه بۆ پێدانی بودجه‌یه‌ك بۆ به‌رھه‌م ھێنانی سینه‌ما.
ڕۆڵی فیلمساز چیه؟
ئێمه وا ڕاھاتووین ته‌نیا له به‌رھه‌مه‌كاندا ڕۆڵه‌كانی خۆمان به‌ده‌ربخه‌ین و ناو له خۆمان بنێین سینه‌ماكار، ته‌نانه‌ت زۆر به تامه‌زرۆییه‌وه له چاوه‌ڕوانی ئه‌وه‌دابین كه ئاخۆ كام له ده‌رھێنه‌ره‌كان له ڕێگه‌ی دۆستایه‌تی و نزیكییه‌وه به‌شداریمان پێده‌كات له به‌رھه‌مه‌كه‌ی دا، بێ ئه‌وه‌ی ھیچ كات ھه‌وڵ بده‌ین و یه‌خه‌ی حكوومه‌ت و سه‌رمایه‌داران و خودا پێداوانی ئه‌و وڵاته بگرین، كه به‌ده‌نگ ھونه‌ری سینه‌ماوه بێن، ته‌نانه‌ت ھیچ كات نه‌مابینیووه سینه‌ماكاران وه‌ك چۆن ھاوڵاتی بۆ به‌ده‌ستێھێنانی مافه‌كانی مان ده‌گرێت تا ده‌گات به خاڵی چاره‌سه‌ر، فیلمسازیش به‌و شێوه‌یه مان بگرێت بۆ سینه‌مای وڵاته‌كه‌ی، كه ده‌بینین به بۆنه‌ی قه‌یران و نه‌بوونی بودجه‌یه‌كی شایسته په‌راوێز خراوه، ته‌نانه‌ت ئه‌وه‌ی كه له وڵاتێكی دیكه‌شدا به میوانی سه‌ر له كوردستان بدات زوو له‌وه حاڵی ده‌بێت، كه سینه‌ما له كوردستان به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو سست بووه، ئۆباڵی ئه‌و گوناھه‌ش به پله‌ی یه‌كه‌م ده‌كه‌وێته ئه‌ستۆی خودی سینه‌ماكاره‌كان، ئینجا فه‌رمانگه و لایه‌نه پێوه‌ندیداره‌كان، كه نه‌یانتوانیووه به ڕاده‌یه‌ك گوێ له خه‌م و ئازاری سینه‌ماكارانی كورد بگرن، یان ھه‌ر ئه‌و بواره‌یان به گرنگ نه‌زانیووه و لای ئه‌وان ته‌نیا موزیك و گۆرانی ھونه‌ره و ئه‌وانی دیكه پێویست به ھه‌بوون ناكه‌ن.
دابڕان له ھونه‌ری ھه‌مه‌چشن
ئه‌وه‌ی بووه‌ته جێی سه‌رنجی به‌شێكی زۆر له خه‌ڵكی شاره‌زا و پسپۆر له بواره‌كه‌دا ئه‌وه‌یه، كه بۆچی بینه‌ر له سینه‌مای كوردی تۆراوه، كه ئه‌مه‌ش پرسیار زۆر به دوای خۆی دا ده‌ھێنێت، كه ئه‌ویش ئایا فیلمه كوردییه‌كان ناتوانن دڵی بینه‌ر تێر بكه‌ن له‌و ھونه‌ره، یان سه‌رده‌می ئه‌و ھونه‌ره له كوردستان ڕووه و خه‌زانه.
ئه‌گه‌ر بگه‌ڕێینه‌وه بۆ ڕابردووی سینه‌ما له ھه‌رێمی كوردستان، ده‌بینین له ڕابردوودا چه‌ندین به‌رھه‌می به‌پێز له سه‌رده‌می زێڕینی شانۆ و سینه‌مادا تۆماركراوه، ھه‌تا ئه‌مڕۆشی له‌گه‌ڵ دابێت ھه‌ر به‌زیندوویی له دڵی خه‌ڵكدا ماوه‌ته‌وه، زۆرجاریش به نموونه به‌رھه‌مه‌كانی پێشوو ده‌ھێنرێنه‌وه، پرسیاری جیدی لێرده‌دا ئه‌وه‌یه، كه بۆچی حكوومه‌ت و فه‌رمانگه سینه‌ماییه‌كان ناتوانن بینه‌ر له‌گه‌ڵ سینه‌مادا ئاشت بكه‌نه‌وه و جارێكی تر به چاوی خۆمان ئه‌و دیمه‌نانه ببینیه‌وه كه ده‌گوترا له سه‌رده‌می زێڕینی شانۆ و سینه‌مای كوردی دا په‌نجه‌ره‌كان ده‌شكێندران بۆ بینینی گرته‌یه‌كی سینه‌ما و شانۆ.
باج وه‌رگرتن له سه‌رمایه‌داران
ئه‌گه‌ر بمانه‌وێ سینه‌ما له‌و ھه‌ژارییه‌دا ڕزگار بكه‌ین، ده‌بێت به یاسایه‌ك یان به زۆره ملێش بێت، حكوومه‌ت و ده‌سه‌ڵاتی جێبه‌جێكار له نێو ھه‌ولێر و دھۆك و سلێمانی و شاره‌كانی دیكه‌ی كوردستان، ھه‌وڵ بده‌ن باج له سه‌رمایه‌داران و وه‌به‌رھێنه‌ران وه‌ربگرن به ڕێژه‌یه‌ك كه بتوانرێت ساڵانه ھه‌رنه‌بێ یه‌ك تا دوو فیلمی سینه‌مایی به‌رھه‌م بھێنرێت و ناوی كۆمپانیا و سه‌رمایه‌داره‌كه‌ش به لۆگۆ یان به تایتاڵ بنووسرێت و به‌و كاره‌ش سه‌رمایه‌داری دیكه به‌ره‌و پیلی ھونه‌ری شاره‌كه‌یانه‌وه بێن، چونكه ئه‌وان له خێر و بێری ئه‌و وڵاته‌وه گه‌یشتوون به‌و سه‌رمایه، بۆیه ده‌كرێت به‌شێك له‌و سوود و قازانجه‌یان ببه‌خشرێته‌وه ھونه‌ری نیشتمان، كه ده‌توانێت ببێته شوێنگره‌وه‌ی سیاسه‌ت و گه‌یاندنی په‌یامی كورد به جیھان.
گرنگیی ئه‌و ھونه‌ره له چیدا ده‌بینرێت؟
زۆرجار په‌یامه سیاسیه‌كان ناتوانن به‌شێوه‌یه‌كی ئه‌وتۆ ده‌نگی میلله‌ت و خه‌ڵكی ئه‌و وڵاته بگه‌یه‌نن به دنیا، ته‌نانه‌ت جاری واھه‌یه له كۆڕبه‌ندێكدا باس له گرفته‌كان ده‌كرێت، به‌ڵام ئه‌مه ناگات به‌وه‌ی كه ھونه‌ری سینه‌ما له ڕێگه‌ی فیلمێكی جوانه‌وه شۆڕش و كاره‌سات و خه‌م و ئازاره‌كان و گرفته كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان به دنیا ئاشنا بكات، چونكه ته‌نیا سینه‌مایه ده‌توانێت ئه‌و ھه‌موو خه‌م و ئازارانه له كۆڵ بگرێت و بیگوزاێته‌وه بۆ جیھان.
ته‌نانه‌ت زۆربه‌ی وڵاته پێشكه‌وتووه‌كان گواھیده‌ری ئه‌وه‌ن، كه كورد خاوه‌ن ده‌یان و سه‌دان چیرۆكی پڕ له تراژیدی و ناخ ھه‌ژێنه بۆچی ھه‌وڵ نادرێت ئه‌و ھه‌موو تراژیدیایانه وه‌ك خۆی به وڵاتان ئاشنا بكات.
ڕاسته كاری زۆر كراوه بۆ به‌دیكۆمێنت كردنی كاره‌سات و نه‌ھامه‌تیه‌كانی ئه‌و گه‌له، به‌ڵام ھێشتا نه‌گه‌یشتووه‌ته ئه‌و ئاسته‌ی كه سینه‌ما ببێت به شوێنگره‌وه‌یه‌كی به‌ھێز بۆ سیاسه‌ت.
كوردستان تیڤی/ كامران
کۆمێنت (0)
تا ئێستا هیچ کۆمێنتێک نەکراوە.