ئێمه‌مانان سابوون رۆژانه به‌كارده‌هێنین هه‌ر بۆیه ئێستا ڕێكخراوه ته‌ندروستییه‌كان جه‌ختی زۆریان له سه‌ر پاك و خاوێنی یه، به پێی رێكخراوی ته‌ندروستی جیهانیش بێت به‌كارهێنانی سابون شیاوه بۆ هه‌ر هاتنه ده‌ره‌وه‌یه‌ك له ته‌والێت، ئه‌م كاره بۆته ئه‌ركێك و خراوه‌ته سه‌رشانی هاوڵاتیان كه پێوه‌ی پابه‌ند بن، بۆیه سابونیان به دایكی خاوێنه ناوبردووه هه‌ر ئه‌ویشه ڕێگری له توش بوونمان به ده‌یان میكرۆب ده‌كاته.
1- سۆمه‌ریه‌كان به‌ر له 2200 ساڵ پێش زاین، ئاوی بۆندار كه له هه‌ندێك گوڵ و ڕووه‌ك گیراوه له‌گه‌ڵ گیراوه‌یه‌كی زه‌یتی وه‌ك خاوێنكه‌ره‌وه به كاریان هێناوه، ئه‌مه‌ش له‌و تاته قوڕینانه‌دا نوسراوه كه ده‌ست شوێنه‌وارناسان كه‌وتوون.
2- فیرعه‌ونه‌كانی میسر به‌ر له 1500 ساڵ پێش زاین سابونیان دروست كردووه كه پێكهاته‌كه‌ی چه‌وری ئاژه‌ڵ و گیراوه‌ی سروشتی جۆه‌رها گوڵیان له‌گه‌ڵ توێكڵی دار تێكه‌ڵ كردووه.
3- چینییه‌كانیش له گژ و گیا و ڕووه‌كه خۆ ڕسكه‌كان سابونیان به‌رهه‌م هێناوه و دواتر به تێكه‌ڵه‌ی چه‌وری ئاژه‌ڵ ده‌وڵه‌مه‌ند كراوه.
له سه‌ده‌ی 15 دا، كارخانه سه‌ره‌تاییه‌كانی ئه‌و سه‌رده‌مه، هه‌وڵیان داوه په‌ره به به‌رهه‌مهێنانی سابون بده‌ن و بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش هه‌ریه‌كه له ئینگلترا و ئیتالیا و فه‌ره‌نسا له‌م ڕووه وه پێشه‌نگ بوون.
4- له ساڵی 1780 دا به شێوه‌یه‌كی گونجاو قاڵب دراوه‌ته سابون و به كوالێتی باش به پێی سه‌رده‌مه‌كان به‌رهه‌م هاتووه تا گه‌یشتووه به‌م جۆره سابوونانه‌ی ئێستا كه خۆی له سابونی پاوده‌ر و شل و ڕه‌قدا ده‌بینێته‌وه و چه‌ندین جۆری جیا بۆ به‌شه‌كانی جه‌سته به تایبه‌تی دروست ده‌كرێت.
سه‌رچاوه/ په‌یجی رانیه
كوردستان تیڤی/ كامران حاجی
کۆمێنت (0)
تا ئێستا هیچ کۆمێنتێک نەکراوە.