Erbil 16°C دووشەممە 25 تشرینی دووەم 05:55

"جه‌لیل قه‌یسی " ڕه‌مزی برایه‌تی بوو له‌ که‌رکووک

(ده‌زگای ئاراس)یش كارێكی زۆر باشی كرد سه‌رجه‌می به‌رهەمە‌كانی له‌ دوو به‌رگدا به‌ چاپ گه‌یاند
کوردستان TV
100%

جه‌لیل قه‌یسی یه‌كێكه‌ له‌ ناوه‌ دره‌وشاوه‌كانی ئه‌ده‌بیاتی ساڵانی حه‌فتا و هه‌شتاكانی سه‌ده‌ی ڕابوردوو له‌ عێراق و وڵاتانی عه‌ره‌بی ، ئه‌و كه‌ زیاتر به‌ چیڕۆكنووس ناسرابوو ، به‌ڵام له‌ نووسه‌ره‌ دیار و باشه‌كانی ده‌قی شانۆییش بوو ، به‌درێژایی ئه‌و ساڵانه‌ش دوو داهێنی گه‌وره‌ی بواری چیڕۆكنووسین له‌ عێراق جه‌لیل قه‌یسی و محه‌مه‌د خزه‌یر بوون كه‌ ڕێزیان له‌ قه‌ڵه‌می خۆیان گرت و نه‌بوونه‌ زوڕناژه‌نی ده‌سه‌ڵاتی سه‌ركوتكه‌ر ، بۆیه‌ له‌ لایه‌ن ئه‌دیبانی كورده‌وه‌ ڕێزی زۆریان لێ ده‌گیرا و خۆشیان ده‌ویستن .

جه‌لیل قه‌یسی ساڵی ۱۹۳۷ له‌ شاری كه‌ركووك له‌ دایك بووه‌ ، دایكی كورد (له‌ زه‌نگی)یه‌كانه‌ ، باوكیشی سه‌ر به‌ عه‌شیره‌تی كوره‌وی بوو ، كه‌ به‌ڵگه‌نامه‌كانی مێژوو سه‌لماندوویه‌تی ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ش كوردن . هاوژینه‌كه‌ی (ئه‌رده‌میز) ئه‌رمه‌نی بوو و به‌ كاری مامۆستایه‌تییه‌وه‌ خه‌ریك بوو ، ته‌نیا كوڕێك و كچێكی به‌ ناوه‌كانی ئوسامه‌ و ئومه‌یمه‌ هه‌بوو ، له‌ گه‌ڕه‌كی ته‌په‌ی مه‌لا عه‌بدوڵڵا داده‌نیشت .

من له‌ ساڵی ۱۹۷۸ه‌وه‌ ئه‌و چیڕۆكنووسه‌م ناسی ، كاتێك له‌ دیداری چیڕۆكی عیراقی به‌شدار بوو ، كه‌ منیش یه‌كێك له‌ بانگكراوه‌كانی ئه‌و دیداره‌ بووم ، ڕۆژی یه‌كه‌م هه‌ر به‌ ڕێكه‌وت له‌ هۆڵه‌كه‌ به‌ته‌نیشت یه‌كه‌وه‌ دانیشتبووین ، كاغه‌زێكی به‌ده‌سته‌وه‌ بوو وێنه‌ی له‌سه‌ر ده‌كێشا ، هه‌ندێ نووسینیشی له‌سه‌ر كاغه‌زه‌كه‌ نووسیبوو ، كه‌ كۆڕه‌كه‌ ته‌واو بوو ، كاغه‌زه‌كه‌ی فڕێ دا ، من هه‌ڵم گرته‌وه‌ و سه‌یرم كرد هه‌ندێ سكێجی كێشابوو ، دێڕێكی زۆر سه‌رنجی ڕاكێشام كه‌ نووسیبووی ( مسكین دوستویفسكی یستمع لمحاچره‌ النقاد) ، واته‌ ده‌یستۆڤسكی گوناحه‌ گوێ له‌ موحازه‌ره‌ی ڕه‌خنه‌گره‌كان ده‌گرێ .. ئه‌و ڕۆژه‌ش دوو سێ ڕه‌خنه‌گری عێراقی گه‌وره‌ و به‌ ناوبانگ موحازه‌ره‌یان هه‌بوو ، ئه‌وانیش د.عه‌لی جواد ئه‌لتاهر و د.عه‌لی عه‌باس عه‌لوان و د.شوجاع موسلیم ئه‌لعانی بوون .

ئێواره‌یه‌ك كه‌ بۆ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ چیڕۆكی كوردی ته‌رخان كرابوو ، حسه‌ین عارف بابه‌تێكی به‌ ناوی (الواقعیه‌ الأنتقادیه‌ فی القصه‌ الكردیه‌) تێدا پێشكه‌ش كرد ، شه‌وه‌كه‌ی له‌گه‌ڵ نووسه‌ران و شاعیرانی عه‌ره‌ب دانیشتین و شه‌وه‌كه‌یان ناو نا (لیله‌ كردیه‌ ـ شه‌وێكی كوردانه‌)، ئه‌و شه‌وه‌ له‌گه‌ڵ عه‌بدولوه‌هاب ئه‌لبه‌یاتی و محه‌مه‌د خزه‌یر و جه‌لیل قه‌یسی و هه‌موو ئه‌وانه‌ی خۆیان به‌ دۆستی كورد ده‌زانی دانیشتین و له‌ نزیكه‌وه‌ به‌ یه‌كدی ئاشنا بووین ، دانیشتنه‌كه‌ش سه‌رومڕ بۆ باسی شیعر و چیڕۆك و ئه‌ده‌بیاتی كوردی ته‌رخان كرابوو ، هه‌ر ئه‌و شه‌وه‌ داوامان له‌ جه‌لیل قه‌یسی كرد سه‌ردانی سلێمانی بكات ، به‌ حوكمی ئه‌وه‌ی كه‌ركووك له‌ سلێمانییه‌وه‌ نزیكه‌ ، ئه‌وه‌ بوو مانگی حوزه‌یرانی ساڵی ۱۹۷۹ هاته‌ سلێمانی ، چووینه‌ مه‌فره‌قه‌كه‌ی به‌كره‌جۆ و له‌وێ سه‌یرانێكمان ڕێك خست و چه‌ند سه‌عاتێكی مێژوویی خۆشمان له‌گه‌ڵی به‌ڕێ كرد ، هاوڕێكانیش كه‌ له‌ وێنه‌كه‌دا ده‌ركه‌وتوون  ئه‌مانه‌ بوون : له‌  ڕاسته‌وه‌ دانیشتوو محه‌مه‌دی حه‌مه‌باقی . ڕاوه‌ستاوه‌كان : شێركۆ بێكه‌س ، مسته‌فا ساڵح كه‌ریم ، محه‌مه‌د نووری تۆفیق ، جه‌لیل قه‌یسی ، ئوسامه‌ی كوڕی ، عه‌بدوڵڵا ئاگرین ، ڕه‌ئووف بێگه‌رد .

جه‌لیل قه‌یسی ئه‌ندامێكی چالاك و به‌ده‌ره‌وه‌ی گرووپی كه‌ركووك بوو كه‌ ئه‌و گرووپه‌ نوێخوازه‌ له‌ شه‌سته‌كان كاریگه‌ری زۆریان له‌سه‌ر نوێكردنه‌وه‌ی ئه‌ده‌بیاتی عه‌ره‌بی و عێراقی هه‌بوو ، ئه‌و گرووپه‌ش ئه‌و ناوانه‌ ڕایانگه‌یاند كه‌ ساڵانی دواتر بوونه‌ ناوی گه‌وره‌ی ناوه‌ندی ڕۆشنبیری ، ئه‌وانیش : فازڵ عه‌زاوی ، موئه‌یه‌د ئه‌لڕاوی ، جه‌لیل قه‌یسی ، سه‌رگۆن پۆڵس ، جان ده‌مۆ ، زوهدی داوودی و تاد بوون .

ktv

من له‌ ژیانمدا زۆر شاعیر و نووسه‌ر و ئه‌دیبی عه‌ره‌بم ناسیوه‌ ، به‌ڵام پیاوی وا ڕه‌وشت به‌رز و به‌ڕێز و هێمن و و خاكه‌ڕام نه‌دیوه‌ ، پیاوانی سه‌ر به‌ ڕژێم نه‌بێ ، ده‌نا كه‌س نه‌بوو خۆشی نه‌وێ ، ئه‌ویش كوردی زۆر خۆش ده‌ویست و متمانه‌ی پێیان هه‌بوو ، زوو زوو ده‌هاته‌ سلێمانی و سه‌ردانی ده‌كردین ، له‌ كۆڕ و كۆبوونه‌وه‌ و فیستیڤاڵه‌كانی شانۆ به‌شدار ده‌بوو ، قسه‌م له‌ باره‌ی ئه‌و هاوڕێ و داهێنه‌ گه‌وره‌یه‌ زۆره‌ ، له‌ ده‌رفه‌تێك له‌ وتارێكی سه‌ربه‌خۆدا ده‌ینووسم و بڵاوی ده‌كه‌مه‌وه‌ .

چوارده‌ ساڵه‌ ئه‌و نووسه‌ره‌ گه‌وره‌یه‌ ۲٠٠٦/۷/۲۷ به‌ جێی هێشتووین جگه‌ له‌ كورد و هاوڕێ به‌وه‌فاكانی له‌لایه‌ن كه‌سانی دیكه‌وه‌ به‌ ده‌گمه‌ن نه‌بێ لای لێ نه‌كراوه‌ته‌وه‌ ، (ده‌زگای ئاراس)یش كارێكی زۆر باشی كرد سه‌رجه‌می به‌رهه‌كانی له‌ دوو به‌رگدا به‌ چاپ گه‌یاند .

سڵاو له‌ گیانی پاكی ئه‌و نووسه‌ر و ڕووناكبیره‌ كه‌ركووكییه‌ كه‌ بووبووه‌ ڕه‌مزی برایه‌تی له‌ كه‌ركووك.

له‌ والی فیسبووكي كاك ئازاد عه‌بدلواحید وه‌رگیراوه‌

ئەدەب

کۆمێنت (0)

تا ئێستا هیچ کۆمێنتێک نەکراوە.

وەڵام بدەوە وەک میوان

دەتەوێت ئاگانامەکان وەربگریت؟
بمێنەوە لەگەڵ نوێترین هەواڵ و ڕووداوەکانمان.