زانایانی به‌ریتانی به‌ به‌رهه‌مهێنانی ڤاكسینێك مرۆڤایه‌تی له‌ تووشبوون به‌ شێرپه‌نجه‌ رزگار دەكەن

زانایانی بەریتانیا پێشکەوتنێکی گەورەیان لە بواری خۆپاراستن لە شێرپەنجەدا بەدەستهێناوە، به‌وه‌ی كه‌ گه‌شبینن به‌وه‌ی ڤاكسینێك به‌رهه‌م بنێنن بۆ ئه‌وه‌ی رێگری له‌ خانه‌شێرپه‌نجه‌ییه‌كان پێش ئەوەی بگاتە لەشی مرۆڤ و به‌وه‌ش پێویست ناکات بەدوای چارەسەردا بگەڕێن بۆ ئەم گرێ زیانبەخشانە .

رۆژنامەی میرۆری بەریتانی بڵاویکردۆتەوە، زانایانی زانکۆی ئۆکسفۆرد رایانگەیاندووه‌ كه‌ پێشکەوتنی گەورەیان بەدەستهێناوە لەبواری دۆزینەوەی ڤاکسینێک کە زیاتر لە 20 ساڵ پێش دروستبوونی خانە شێرپەنجەییەکان لەلەشدا ڕێگە لە شێرپەنجە بگرێت.

ئەم پێشکەوتنە لە ئەنجامی پرۆژەیەکی هاوبەشی زانایانی زانکۆی ئۆکسفۆرد و کۆمپانیای دەرمانسازی GlaxoSmithKline (GSK) بەدەست هاتووە و پرۆفیسۆر سارا بلاگدان سەرپەرشتی دەکات کە بەشێک بوو لە تیمی دروستکردنی یەکەمین ڤاکسینی کۆڤید-19.

بلاگدان دەڵێت شێرپەنجە لەناکاو دەرناکەوێت، بەڵکو وردە وردە بە درێژایی چەندین ساڵ گەشە دەکات، چونکە خانە ئاساییەکان لە ماوەی 20 ساڵ یان زیاتردا دەبنە خانەی شێرپەنجەیی.

لەم قۆناغە سەرەتاییەدا، شێرپەنجەکە نادیارە و ئەم ماوەیە ئێستا بە قۆناغی پێش شێرپەنجە ناسراوە، بۆیە ئامانجی ڤاکسینەکە ئەوەیە کە ڕێگە لە شێرپەنجە بگرێت پێش ئەوەی بگاتە قۆناغێکی ئازاربەخش."

توێژینەوەکە بۆ ئەم ڤاکسینە نوێیە لەلایەن GlaxoSmithKline بە بڕی 50 ملیۆن پاوەند (62 ملیۆن دۆلار) دابین دەکرێت.

بیرۆکەی ڤاکسینەکە بریتییە لە بەکارهێنانی پرۆتینی گرێ کە دەتوانرێت لەلایەن ڤاکسینەکانەوە بکرێتە ئامانج، لەوێ لەناودەبرێن پێش ئەوەی ببنە نەخۆشییەک کە بتوانێت لە لەشدا بڵاو ببێتەوە.

توێژینەوەکە لە ئێستادا جەخت لەسەر کوتانی خەڵک پێش تووشبوون بە شێرپەنجە دەکات، کە پێشکەوتنێکی گەورەیە لە بواری پزیشکی خۆپارێزی، چونکە هەنگاوێکی گرنگە بۆ خۆپاراستن لە شێرپەنجە لە قۆناغێکی سەرەتایی پێش پەرەسەندنیدا.

پرۆفیسۆر ئێرین ترەیسی جێگری سەرۆکی زانکۆی ئۆکسفۆرد دەڵێت هاوبەشی لەگەڵ GSK هەنگاوێکی گرنگە لە توێژینەوەی شێرپەنجەدا، چونکە ئامانج لێی باشترکردنی کاریگەری ڤاکسینە پزیشکییەکان و بەخشینی هیوایە بۆ نەخۆشەکان لە سەرانسەری جیهاندا.

ئەم تەکنەلۆژیایە بەشێکی سەرەکی ئەم تاقیکردنەوەیە، چونکە زیرەکی دەستکرد بۆ شیکردنەوەی وێنەی مایکرۆسکۆپی خانەکان بەکاردەهێنرێت بۆ لاساییکردنەوەی گۆڕانکارییە سەرەتاییەکانی خانەکان و زنجیرەی بۆماوەیی تاکی خانەکان بۆ دۆزینەوەی ئەو شێوازانەی کە لەوانەیە ئاماژە بە مەترسی شێرپەنجە بکەن لە داهاتوودا.

سێ ساڵ لەمەوبەر تیمێکی زانامان لە ئۆکسفۆرد پێکهێنا و بە پاڵپشتی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیای نوێ توانیمان ئەو تایبەتمەندییانە دەستنیشان بکەین کە پێش شێرپەنجە بوون لە خانەکاندا دەردەکەون.