هونه‌رمه‌ندى بوارى مۆسیقا و گۆرانى له‌ماوه‌ى ده‌ستپێكى ژیانى هونه‌ریدا ،به‌پێى تواناى هونه‌رى و ئه‌و ماوه‌یه چه‌ندین به‌رهه‌م تۆمارده‌كات و بڵاوده‌بێته‌وه ، زۆرجار یه‌كێك له‌به‌رهه‌مه‌كانى له‌ڕووى هونه‌رییه‌وه زۆر به‌رزه و زیاتر چۆته نێو جه‌ماوه‌ره‌وه له‌نێو هه‌ست و نه‌ست و یاده‌وه‌رییه‌كانیاندا جێی گرتووه.
یه‌كێك له‌و هونه‌رمه‌ندانه‌ى كه هه‌ركات و ساتێك ناوى دێته سه‌رزار و باسی لێوه‌ده‌كرێت دووبه‌رهه‌مى ناوازه له لایه‌نى سۆزدارى و به‌رگریدا به‌رجه‌سته ده‌بن ، ئه‌ویش هونه‌رمه‌ندى جوانپۆش و ده‌نگخۆش و سه‌روسیماشیرین ،هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د) ه كه سروود و بێژ و ئاوازدانه‌ر وگۆرانیبێژى نه‌ته‌وه‌كه‌مانه ، به سروودى ( پێشمه‌رگه ،، ئێمه پێشمه‌رگه‌ین هه‌تا ماوین له‌ژین .... ) و گۆرانى سۆزدارى ( ئه‌میره‌كه‌م ) كه ئه‌م گۆرانییه بۆته هه‌وێنى به‌یه‌كگه‌یشتن و ژووانى سه‌دان عاشق و مه‌عشوق.
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ، هونه‌رمه‌ندێك تژى له سروود و گۆرانى ، خزمه‌تێكى زۆر به‌بوارى سروودى به‌رگرى و سروود بۆ منداڵان و گۆرانى سۆزدارى به‌هونه‌رى مۆسیقا و گۆرانى كردووه.
سه‌ره‌تاى ساڵانى (1960) ى سه‌ده پێشوو خاڵى ده‌ركه‌وتن و هه‌نگاونان بۆدنیاى هونه‌ر بووه بۆ هونه‌رمه‌ند ، له‌گوندى عه‌وێنه‌وه بۆ هه‌ولێر و دهۆك و به‌غدا و ناوجه‌رگه‌ى شۆڕشى ئه‌یلول.
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د سڵێمان نانه‌كه‌لى، له‌ساڵى (1932) له‌گوندى عه‌وێنه‌ى سه‌ربه‌شارده‌ێی (گوێڕ) ى پارێزگاى هه‌ولێر ، له‌خانه‌واده‌یه‌كى هونه‌ردۆستدا له‌دایكبووه ، باوكى هونه‌رمه‌ند به ( ئه‌حمه‌د ته‌بیب ) ناسراوه ، واته پزیشكێكى میللى بووه له‌ناوچه‌كه‌و له‌شارى هه‌ولێر، هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د به‌وشێوه‌یه خوێندنه‌وه بۆ باوكى ده‌كات و پێمان ده‌ناسێنێت ( باوكم ئه‌حمه‌د ته‌بیب نانه‌كه‌لى ، پزیشكێكى كورده‌وارى بوو ، له‌ناو كورد و له‌ده‌ره‌وه‌ى كوردستانیش زۆر ناوبانگى وه‌رگرتبوو، ئه‌وكاته‌ش دكتۆر كه‌م بوو دكتۆرێكى كورده‌وارى بوو به‌ڵام تێگه‌یشتووبوو تواناى واى په‌یداكردبووكه‌له‌پزیشك كارى و ده‌رمان ، كوردى و شكست و خۆرشت و زۆر شت تێده‌گه‌یشت ) (*1)
باوكى هونه‌رمه‌ند له‌پاڵ كاره میللیه‌كه‌یدا كه به‌داوده‌رمانى سرووشتى چاره‌سه‌رى خه‌ڵكى كردووه ، كه‌سێكیش بووه حه‌زى به‌هونه‌رو ده‌نگى هونه‌رمه‌ندانى ئه‌وسه‌رده‌مه‌ى خۆى بووه و هونه‌رمه‌ندان سه‌ردانیان كردووه و به‌ده‌م كاركردنه‌وه ناره نارێكى كردووه‌و ئه‌و گۆرانییانه‌ى وتۆته‌وه كه كاریگه‌رییان له‌سه‌ر داناوه ، ئه‌وه‌ش به‌ڵگه‌یه‌كه كه باوكى و ئه‌و خۆشه‌ویستیه‌ى بۆ هونه‌رى گۆرانى كاردانه‌وه‌ى له‌سه‌ر فوئادى كوڕى داناوه ، هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ده‌بێژێت ( باوكم دۆستى هونه‌رمه‌ندانى وه‌ك ( حه‌مه‌د مه‌ندۆ ، عه‌زیز ئاغا ، كاوێس ئاغا ) بوو ، زۆر حه‌زى له‌لاوك ده‌كرد و داده‌نیشت گوێی له‌مه‌قام و لاوك ده‌گرت وخۆى ورده ورده ده‌یگوته‌وه ، ئێستا له‌ماڵه‌وه كاسێتى باوكم هه‌یه به‌ده‌نگه كه‌رخه‌كه‌ى خۆى شتى كۆنى ده‌گوت ، حه‌مه‌د مه‌ندۆ هه‌موو ساڵ ده‌هاته لاى ، مام خدرى زوڕناژه‌ن و شمشاڵژه‌نى باوكى یه‌حیا مه‌رجان ، هه‌روه‌ها دێوانه و ئه‌و لاوكبێژانه‌ى له‌هه‌ولێربوون ، هه‌مووى دۆست و براده‌رى بابم بوون )(*2)
بنه‌ماڵه‌ى هونه‌رمه‌ند له‌سه‌ره‌تاى ساڵى (1940) دێنه شارى هه‌ولێر و بۆهه‌میشه نیشته‌جێ ده‌بن ، هه‌رله‌وساڵه‌دا هونه‌رمه‌ند ده‌خرێته به‌رخوێندن له‌قوتابخانه‌ى ( ئه‌ربیل ئولاى_ اریبل الاولى ) سه‌ره‌تایی ، دواى ته‌واوكردنى خوێندن هونه‌رمه‌ند له‌ساڵى (1949) له‌خانه‌ى مامۆستایانى لادێ ( دارالمعلمین الریفیه) له‌شارى دهۆك وه‌رده‌گیرێت ،هونه‌رمه‌ند له‌نێوانى ساڵى (1949 _ 1950) له‌سه‌رده‌مى پاشایه‌تى عێراقدا له‌شارى دهۆك به‌شدارى ئۆپه‌رێتێك ده‌كات و گۆرانى ( گوڵى خوێناوى ) ده‌خوێنێ ، دواى ته‌واوكردنى ئه‌م قۆناغه‌ى خوێندن به‌سه‌ركه‌وتوویی له‌ساڵى (1953) ده‌گه‌ڕێته‌وه شارى هه‌ولێر و به‌مامۆستاى سه‌ره‌تایی له گوندى ( عاڵلا گوجیلان) داده‌مه‌زرێت ، وانه‌ى سروود و مۆسیقا به قوتابییه چاوگه‌شه‌كانى ده‌ڵێته‌وه .
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د له‌ساڵى (1955) بۆیه‌كه‌مجار ڕووده‌كاته ڕادیۆى كوردى به‌غدا ، له‌وێ به‌دیدارى مامۆستا و هونه‌رمه‌ندى گه‌وره (عه‌لى مه‌ردان ) شاد ده‌بێت ، مامۆستا عه‌لى مه‌ردان زۆرهاوكارى و كارئاسانى و ڕێنوێنى سه‌باره‌ت به به‌سته‌و مه‌قامات ده‌كات ، هونه‌رمه‌ند به‌حورمه‌ته‌وه باس له‌و سۆزو هاوكارییه‌ى مامۆستا عه‌لى مه‌ردان ده‌كات و ده‌ڵێت ( مامۆستاى مه‌زن ، مامۆستا عه‌لى مه‌ردان كه‌سێكى زۆر پاك و به‌به‌زه‌یی و باوكانه كارى له‌گه‌ڵدا ده‌كردم ، كه‌سم نه‌دیتووه هێنده‌ى مامۆستا به‌په‌رۆشى ئه‌وه بێـت كه‌هونه‌رمه‌ندانى كورد پێبگه‌یه‌نێت و ئه‌وه‌نده له‌هونه‌ر مامۆستا بێت ) ( *3)
هونه‌رمه‌ند له‌گه‌ڵ پیشه‌ى مامۆستاییه‌كه‌ى تێكه‌ڵ به‌كارى سیاسیش ده‌بێت له ڕیزى پارتى دیموكراتى كوردستان ، به‌هۆى كارى وه‌زیفى یه‌وه ده‌گواسترێته‌وه بۆ شارى (به‌صره) ى خوارووى عێراق ، له‌وێ بیرۆكه‌ى دانانى سروود ده‌كه‌وێته بیر و ئه‌ندێشه‌یه‌وه و بڕیار ده‌دات كه سروود بۆ نه‌ته‌وه‌كه‌ى بخوێنێ ، سه‌باره‌ت به‌و سه‌ره‌تایه هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د بۆمان ده‌گێڕێته‌وه ( پێش هه‌ڵگیرسانى شۆرشى ئه‌یلولى مه‌زن ، به‌سه‌رۆكایه‌تى مه‌لا مسته‌فاى بارزانى نه‌مر ، ئه‌وكاتانه له‌شارى به‌سره‌ى عێراق ساڵى (1959) له‌گه‌ڵ ( دكتۆر فوئاد مه‌عسوم) پێكه‌وه له‌ڕیكخراوێكى پارتى دیموكراتى كوردستان دا كارمان ده‌كرد ،له‌و ده‌مه‌دا بوو بیرم له سروود خوێندن كرده‌وه و بڕیارمدا ئاواز بۆ چه‌ند شیعرێكى سیاسی و شۆڕشگێڕى دابنێم له‌ئاكامیشدا هه‌رئه‌وهام كرد ، یه‌كه‌مین سروودم ، سرودى پێشمه‌رگه بوو، ئه‌وكاته شاعیرى كورد (مه‌دحه‌ت بێخه‌و) له‌بارزان فه‌رمانبه‌رى بنكه‌ى ته‌ندروستى ئه‌وێ بوو ، ئه‌و هه‌ڵبه‌ستى سروودى پێشمه‌رگه‌ى بۆناردم ، ئاوازم بۆ هه‌ڵبه‌سه‌ته‌كه دانا و به‌دزیش به‌ده‌نگى خۆم تۆمارم كردوب ۆ شۆڕشم نارد) (*4)
سه‌باره‌ت به سروودى پێشمه‌رگه :
ئێمه پێشمه‌رگه‌ین هه‌تا ماوین له‌ژین ،،،،نیشتمان ئازاد ده‌كه‌ین له‌خوێنمژین
ئێمه كوردین نابه‌زین ،،،جه‌نگاوه‌رین نابه‌زین
ئێمه كوردین تێكۆشه‌رین نابه‌زین ....
مه‌دحه‌ت بێخه‌وى شاعیر باس له دانانى ئه‌و هۆنراوه‌یه و چۆنیه‌تى گه‌یاندنى به‌هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ده‌كات (شۆرشى ئه‌یلول ده‌ستى پێكردبوو ئه‌و هۆنراوه‌یه‌م دانا ، له‌كۆتایی ساڵى (1961) بوو شیعره‌كه‌م گه‌یانده ده‌ست كاك فوئاد ئه‌حمه‌د ، ئه‌ویش هه‌ر زوو ئاوازى بۆ دانا و به‌ده‌نگى خۆى به‌دزییه‌وه تۆمارى كرد و له‌گه‌ڵ كردنه‌وه‌ى ئیستگه‌ى ده‌نگى كوردستان له‌ساڵى (1963) دا سروودى پێشمه‌رگه بڵاوكرایه‌وه ) (*5)
ئه‌و سرووده تا ئێستاش یه‌كێكه له‌سه‌رووده نه‌مره‌كان كه‌هه‌مووكات وه‌ك سرووده نه‌ته‌وه‌یی و شۆڕشگێڕییه‌كانى دیكه مه‌ته‌رێز و سه‌نگه‌ره‌كانى پێشمه‌رگه پته‌وتر و قایمتر ده‌كه‌ن سمبولى جوامێرى قاره‌مانێتى هێزى پێشمه‌رگه‌ى كوردستان بووه .
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د جگه‌له‌خوێندنى سروودى نیشتمانى و شۆڕشگێڕى و گۆرانیی سۆز و ئه‌ویندارى ، منداڵانیشى له‌یاد نه‌كردووه و خاوه‌نى چه‌ندین سرووده بۆ منداڵان ، نه‌وه‌كانى دواڕۆژى كوردستان ،سه‌رجه‌مى سرووده‌كانى هونه‌رمه‌ند (51) سروودن كه نزیكه‌ى ( 20) سروودى نیشتمانى و نه‌ته‌وه‌یین ، ئه‌وانى ترى بۆ منداڵان خوێندووه ، كه زۆربه‌یان له‌ئاوازى خۆیه‌تى ،وه‌ك ( ئێمه منداڵى جوانین ، نووكى تیژى پێنووسه‌كه‌م ، ئێمه قوتابین )
سرووده‌كانیش زیاتر له‌سه‌رده‌مى شۆڕشى ئه‌یلول دا خوێندوونى وه‌ك ( پێشمه‌رگه ، رۆڵه‌ى كورد راپه‌ڕه ، نیشتمانى بارزانى ، ڕۆڵه‌ى كوردستانم ، نه‌ورۆز ) زیاتر هۆنراوه‌ى ئه‌م شاعیرانه‌ى كرۆدته گۆرانى و سروود ( مه‌دحه‌ت بێخه‌و ، عه‌بدوڵڵا په‌شێو ، جه‌وهه‌ر غه‌مگین ، مه‌جید ئاسنگه‌ر ، عوسمان عوزێرى و حه‌بیب میران و عه‌زیز حه‌ریرى ...تاد) .
له‌به‌رئه‌وه‌ى شۆڕشى ئه‌یلول شۆڕشێكى نه‌ته‌وایه‌تى بووه بۆ ڕزگاربوون له زوڵم و سته‌مى سیسته‌مى داگیرانى ده‌سه‌ڵاته شۆڤێنییه‌كانى عێراق و مافێكى ڕه‌واى گه‌لى كوردبووه كه‌پارێزگارى له‌خاك و زمان و فه‌رهه‌نگ و نه‌ته‌وه‌كه‌ى بكات و ده‌نگى ئه‌م گه‌له سته‌مدیده‌یه بگاته شه‌قامى عێراقى ، هونه‌رمه‌ند له‌م بواره‌شدا جێ په‌نجه‌و هونه‌ره‌كه‌ى دیاره كه سروودى به‌زمانى عه‌ره‌بى خوێندووه و له‌به‌شى عه‌ره‌بى ئیستگه‌ى ده‌نگى كوردستانه‌وه بڵاوكراوه‌ته‌وه وه‌ك ( نحن الكورد صامدون ، من حكمه البارزانى )
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د له‌شارى هه‌ولێر له‌ساڵى (1960) یه‌كه‌مین هونه‌رمه‌ند بووه كه‌له‌خه‌مى دامه‌زراندنى ( تیپى سروودى قوتابخانه ) دابووه و هه‌وڵ و كۆششى داوه‌و سه‌دان قوتابى فێرى سروود خوێندن كردووه ،
هونه‌رمه‌ند له‌به‌ر ئه‌وه‌ى زاده‌ى خانه‌واده‌یه‌كى هونه‌ریی و قسه خۆش و خۆش مه‌شره‌ب و نوكته باز بووه ، خۆشیی كه‌سێكه باڵابه‌رزو سیما جوان و دڵته‌ڕ وژیان خۆشه‌ویست بووه ، زۆر زوو چۆته نێو دڵى خه‌ڵك و ئه‌و كه‌سانه‌ى له‌نزیكه‌وه ناسیویانه ، لێرده پێویسته ئاماژه به رۆڵى براگه‌وره‌كه‌ى بده‌ین كه هۆكارێكى سه‌ره‌كى بووه به‌ناساندنى فوئادى براى به هونه‌رمه‌ندان و شاعیران ، ئه‌ویش ( تایه‌ر ئه‌حمه‌د ته‌بیب) بووه ، ئه‌م كه‌سایه‌تیه په‌یوه‌ندییه‌كى فراوانى هه‌بووه به‌هۆى خۆش مه‌شره‌بى و كۆڕو مه‌جلیس گه‌رمكه‌رو به‌خشینى خه‌نده‌و پێكه‌نین ، له‌ڕیێ كاك تایه‌رى برایه‌وه ، به‌دیدارى مه‌جید ئاسنگه‌رى شاعیر و مامۆستا و هونه‌رمه‌ند باكوورى زۆر له هونه‌رمه‌ند و كه‌سایه‌تى گه‌یشتووه ، وه‌ك له‌سه‌ره‌تادا ئاماژه پێدا كه ناوى فوئاد ئه‌حمه‌د ده‌بردرێت ، گۆرانى ( ئه‌میره‌كه‌م) ده‌بێته گوڵى مه‌جلیس ، له‌به‌رئه‌وه‌ى ئه‌و گۆرانییه ئه‌وه‌نده به‌هه‌ست و چێژێكى هونه‌رییه‌وه خوێندراوه ، كاریگه‌رى له‌سه‌ر گوێگرداناوه‌و وه‌ك یاده‌وه‌رییه‌كى شیرینى ئه‌ویندارى وه‌ك شنه‌ى شه‌ماڵ ده‌درێته‌وه به‌هه‌ست و گوێچكه‌ماندا، ته‌نانه‌ت ئه‌و گۆرانییه ئه‌وه‌نده به‌رزه له‌ڕووى تێكست و میلۆدى و ده‌نگه‌كه‌یه‌وه، له‌لایه‌ن هونه‌رمه‌ندى شاره ئازیزه‌كه‌ى مه‌هاباد ( محه‌مه‌د دانش ) دووپاته‌كراوه‌ته‌وه ، ئه‌و هۆنراوه‌یه ( ئه‌میره‌كه‌م) هۆنراوه‌ى ( مه‌جید ئاسنگه‌ره ) و ئاوازى هونه‌رمه‌ند ( ئه‌حمه‌د خه‌لیل ) ه، ئه‌م گۆرانییه یه‌كه‌مین گۆرانى هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌ده له‌ساڵى (1961) له‌ڕادیۆى كوردى به‌غدا خوێندوویه‌تى ، گومانى تێدانییه كه له‌پشت هۆنراوه‌كه‌وه چیرۆكێك خۆى مه‌ڵاس داوه و لێمان ڕۆشن نییه ، به‌ڵام مامۆستا و هونه‌رمه‌ند و نووسه‌ر ( باكورى ) سه‌رگوزه‌شته‌ى ئه‌و چیرۆكه ده‌خاته ڕوو و پێمان ده‌ڵێت ( له‌ناوه‌ڕاستى په‌نجاكانى سه‌ده‌ى ڕابردوو هێشتا له ( دار المعلمین العالیه) بووم ، من و كاك مه‌جید ئاسنگه‌ر قوتابى بووین ئه‌وكاته كه‌وتبوومه دواى خۆشه‌ویستى كیژێكى كه‌ركوكى كه دراوسێمان بوو ، تلكێفى بوون ناوى (ئه‌میره) بوو ، من داوام له‌كاك مه‌جید كرد شیعرێكم بۆ هه‌ڵبه‌ستێ به‌ناوى ( ئه‌میره) و حه‌كه‌یاته‌كه‌م بۆ گێڕایه‌وه ، چه‌ند ڕۆژێكى برد كاتى پیاسه‌كرنمان له‌باخچه‌ى كۆلێژه‌كه‌مان ، كاك مه‌جیدم بینى كاغه‌زێكى ده‌رهێنا و گوتى : شیعره‌كه‌م بۆت دانا هه‌مان ئه‌و شیعره‌بوو كه تیایدا ده‌ڵێ :
ئه‌میره‌كه‌م دڵگیره‌كه‌م به‌رهارت لێ شه‌رمه‌زاره
گوڵى گیانه یه‌خسیره‌كه‌م تیرت له‌دڵ سه‌دهه‌زاره
ئه‌وشیعره جوانه‌ى بۆ ئه‌میره‌كه‌ى منى دانا ، چه‌ند جارێك به‌خۆم و عوده‌كه‌مه‌وه ئاوازم بۆ داده‌نا ، كه‌چى به‌دڵم نه‌بوو و وازم لێدێنا ، دواى ئه‌وه‌ى بووم به‌مامۆستا له‌شارى كۆیه و له‌ئه‌میره دووركه‌وتمه‌وه كه‌وتمه ناو ژیانێكى تره‌وه ، تاڕۆژێك فوئاد ئه‌حمه‌د هاته لام و وتى مامۆستا گۆرانییه‌كم هه‌یه و حه‌زده‌كه‌م گوێی لێبگرى و ڕاوبۆچوونى خۆتم پێ بڵێی ، ده‌ستى كرد به‌گوتنى شیعره‌كه ( ئه‌میره‌كه‌م) وتم كاك فوئاد ئه‌مه شیعرى كاك مه‌جید ئاسنگه‌ر نییه ؟كاتى خۆى من داواى شیعرێكم لێ كردبوو شتێكى ئاوام بۆ دابنێ ، فوئاد گوتى : جائه‌وه منیش داواى شیعرێكم لێكردبوو، ئه‌و هه‌ڵبه‌سته‌ى دامێ ، منیش گوێم لێ ڕاگرت به‌ڕاستى ئاوازه‌كه‌ى به‌دڵم بوو ، پێم گوت ئاوازێكى خۆش و گونجاوه ، به‌ڵام كاك مه‌جید وادیاره ئه‌و حه‌كایه‌ته‌ى من داوام لێكردبوو بۆم بكاته ئه‌و شیعره ، ئه‌و به‌جۆرێكى تر باسى دانانى ده‌كات ، گوایه ئه‌میره‌كه‌م ، ڕه‌مزه بۆ نیشتمانى (كوردستان ) بۆزێدى خۆشه‌ویستى و بۆ نیشتمانى ئه‌م شیعره‌ى داناوه‌و داویه‌تییه كاك فوئاد) (*6)
هه‌رسه‌باره‌ت به گۆرانى ئه‌میره‌كه‌م له‌دیدارێكمدا له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ند (محه‌مه‌د دانش) له‌ڕێكه‌وتى ( 16/1/2002) لێم پرسى چۆن بوو كه ئه‌و گۆرانییه‌تان خوێند ،كه‌پێشتر هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د خوێندوویه‌تى ( كاتێك بۆیەكەم جار گوێبیستی ئەو گۆرانیە بووم ، هونەرمەند فوئادئەحمەد ئەوەندە بەهەست و شەوقەوە ئەو گۆرانیەی خوێندبوو ، هۆنراوەكەی ، ئاوازەكەی و دەنگی ئەو هونەرمەندە كاریگەرییەكی زۆری لەسەرم دانا و بڕیارمدا منیش بەشێوازی خۆم جارێكی تر بیخوێنمەوە و لەیەكیك لەبەرهەمەكانمدا بڵاوی بكەمەوە )(*7)
دواى تۆماركردنى ئه‌و به‌رهه‌مانه سروود و گۆرانى ، ناو و ناوبانگى هونه‌رمه‌ند ڕۆژ به‌ڕۆژ له‌سه‌ر زارى هاوڵاتیان و گوێگرانى ده‌نگ و هونه‌ره‌كه‌ى ده‌بێـت ، درێژه به‌وكاروانه هونه‌رییه ده‌دات و چه‌ندینى به‌رهه‌مى دیكه تۆمارده‌كات ، ئه‌مجاره ڕووده‌كاته ته‌له‌فزیۆن و یه‌كه‌م گۆرانى سۆزدارى به‌ناوى ( ئه‌ى بوكى تازه ) له‌هۆنراوه‌ى ( عه‌بدوڵڵا په‌شێو ) بۆته‌له‌فزیۆنى به‌غدا تۆمارده‌كات .
ده‌بێت ئاماژه به لایه‌نى هونه‌رى شانۆبده‌م كه هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د له‌ساڵى (1960) به‌شدارى له‌شانۆگه‌رى ( ڕێگاى نیشتمان) كردووه، ئه‌و شانۆگه‌رییه له‌ده‌رهێنانى هونه‌رمه‌ند ( سه‌فوه‌ت جه‌ڕاح ) بووه،
له‌ساڵى (1974) وه‌ك زۆر له‌هونه‌رمه‌ندانى نه‌ته‌وه‌كه‌ى به‌خۆیی و خانه‌واده‌كه‌یه‌وه پێوه‌ندى به‌شۆڕشه‌وه ده‌كات و ده‌چێته ناوپردان ، ماوه‌یه‌ك له‌ئیستگه‌ى كوردستانى عێراق ده‌بێته لێپرسراوى به‌شى هونه‌رى ، دواتر ده‌بێته ئه‌ندامى تیپى مۆسیقا و شانۆى شۆڕش ،درێژه به‌خه‌بات و هه‌ڵوێستى كوردانه‌ى ده‌دات ، وه ماوه‌یه‌ك له‌گه‌ڵ تیپى ناوبراودا ده‌مێنێته‌وه‌و پاشان به‌ماڵه‌وه ده‌چێته شارى ( شنۆ) ى ڕۆژهه‌ڵاتى كوردستان، تا نسكۆى ساڵى (1975) ده‌گه‌ڕێته‌وه شارى هه‌ولێر و درێژه به‌ژیانى تایبه‌تى و كاره هونه‌رییه‌كانى ده‌دات.
مه‌قام زانى و مه‌قام بێژى و مه‌قام ناسى بۆ هونه‌رمه‌ند زۆر پێویسته ، چونكه بنه‌ماى گۆرانى و به‌سته مه‌قامه، مه‌رج نییه هه‌موو هونه‌رمه‌ندێك ئه‌و خه‌سڵه‌تانه‌ى مه‌قامى تێدا بێت ، به‌ڵام گرنگه كه زانیارى له‌سه‌ریان هه‌بێت ، میلله‌تى كوردیش یه‌كێكه له‌نه‌ته‌وه‌كانى ڕۆژهه‌ڵاتى ناوڕاست كه‌خاوه‌نى چه‌ندین مه‌قامى كوردى و چه‌ندین مه‌قامبێژى به‌تواناى تێدا هه‌ڵكه‌وتووه ، هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د شاره‌زایی له‌سه‌ر چرینى مه‌قام دا هه‌بووه ، زیاتر حه‌زى به خوێندنى مه‌قامه‌كانى ( ڕاست و به‌یات و چوارگاه ) كردووه، و به‌هه‌ستێكى هونه‌رییه‌وه مامه‌ڵه‌ى له‌گه‌ڵ هه‌ڵبژاردنى هۆنراوه‌دا كردووه‌و هۆنراوه‌ى شاعیرانى هه‌ڵبژاردووه .
هونه‌رمه‌ند له سه‌ره‌تاى شه‌سته‌كانه‌وه هاوڕێی و ئاشنایه‌تى له‌گه‌ڵ زۆر له‌هونه‌رمه‌ندانى نه‌ته‌وه‌كه‌ى په‌یداكردووه وه‌ك ( عه‌لى مه‌ردان ، تایه‌ر تۆفیق ، شه‌ماڵ سائیب ، ڕه‌سوڵ گه‌ردى ، ته‌حسین ته‌ها و حه‌یده‌ربه‌قاڵ ...تاد) ، شان به‌شانى هونه‌رمه‌ندانى ئه‌وسه‌رده‌مه له‌تێكۆشانى هونه‌ریدا بووه وه به‌شدارى هونه‌رى له‌گه‌ڵ تیپه مۆسیقیه‌كانى كوردستاندا كردووه له‌ئاهه‌نگ و بۆنه‌ته‌وایه‌تى و نیشتمانییه‌كاندا.
نووسه‌ر و رۆژنامه‌نووس ئازاد عه‌بدولواحید سه‌باره‌ت به هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ده‌ڵێت ( له‌شه‌سته‌كانى سه‌ده‌ى ڕابردوو هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د هاوشانى هونه‌رمه‌ندان باكوورى و شه‌ماڵ سائیب و ته‌حسین ته‌ها ، گۆرانى كوردییان گوێزایه‌وه بۆ قۆناغێكى نوێ و ڕۆڵى به‌رچاویان له‌پێشخستنیدا هه‌بوو، ناكرێ له‌گۆرانیی سیاسى و سروودى نیشتمانییدا ده‌ورى ئه‌و هونه‌رمه‌نده له‌بیر بكرێ، كه‌ڕۆژگارێك سرووده‌كانى بوبوونه وێردى سه‌رزمانى خه‌ڵكى و مایه‌ى وره به‌رزكردنه‌وه‌ى كورده‌وارى كه پاڵپشتى به‌رخۆدان و شۆڕش بوون ) (*8)
هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د خاوه‌ن ده‌نگێكى خۆش و زوڵاڵ ، سه‌لیقه‌یه‌كى وورد و ناسك و توانایه‌كى به‌رز له‌سروود بێژى و به‌سته خوێندندا، خاوه‌ن شێوازێكى تایبه‌ت به‌خۆیی ، كه‌سایه‌تییه‌كى ڕوخۆش و نه‌فس به‌رز،سه‌ره‌ڕاى ئه‌و خه‌سڵه‌ته جوانانه له ژیانى كۆمه‌ڵایه‌تى و هونه‌ریدا ، تۆماركردنى ئه‌و هه‌موو به‌رهه‌مه له‌ڕادیۆ و ته‌له‌فزیۆن و كاسێت كه نزیكه‌ى (180) گۆرانى و نزیكه‌ى (50) سروودى هه‌مه‌چه‌شنى تۆماركردووه، وه‌ك ئه‌رشیف به‌رهه‌مه‌كانى ماون و ڕۆژانه له‌رێگاى كه‌ناڵه‌كانى بیستراو بینراوه په‌خش ده‌كرێن ، هونه‌رمه‌ند ئه‌و سروود و گۆانییانه‌ى له‌دوو نامیلكه‌دا به‌ناوه‌كانى ( سروود و گۆرانى ، سروه‌ى به‌یان ) به‌چاپ گه‌یاندووه،
خه‌رمان به‌ره‌كه‌ت له به‌خششى هونه‌ریی هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د كه زۆربه‌ى زۆرى ئه‌و كاره هونه‌رییانه‌ى له‌ئاوازى خۆى بوون و هه‌ندێكیان فۆلكلۆر و هه‌ندێكى دیكه‌ش له‌لایه‌ن هونه‌رمه‌ندانه‌وه ئاوازیان بۆ داناوه، هه‌ندێك له سروود و گۆرانییه‌كانى هونه‌رمه‌ند ،
( پێشمه‌رگه‌ین ، ئه‌ى وڵاتم ، سڵاو بۆتۆیار ، هۆنراوه‌ى مه‌دحه‌ت بێخه‌و) ، ( ئه‌میره‌كه‌م ، ئێمه قوتابى پاكین، خێوه‌تى ئێمه ، من كه‌ڕۆڵه‌ى كوردستانم ، نامه‌كه‌ت گه‌یشت ، هۆنراوه‌ى مه‌جید ئاسنگه‌ر) ،( بابخوێنین ، حه‌زئه‌كه‌م له‌مۆسیقا ، وه‌ره بابڕۆین ئه‌ى بوكى تازه ، نه‌من نه‌تۆ ، من هه‌ڵه‌بووم ، له‌هۆنراوه‌ى عه‌بدوڵڵا په‌شێو ) ، (به‌هاربولبول ئه‌خوێنێ ، هۆنراوه‌ى عوسمان عوزێرى ) ،( ئێمه منداڵى جوانین ، هۆنراوه‌ى جه‌وهه‌ر غه‌مگین ) ، ( نه‌ورۆز جه‌ژنى كوردانه ، هۆنراوه‌ى حه‌بیب میرانى ) ،( ئه‌و كچه كورده ، هۆنراوه‌ى فوئاد ئه‌حمه‌د و ئاوازى ته‌حسین ته‌ها ) ،( شارى شیرین ، هۆنراوه‌ى عه‌زیز حه‌ریرى ) و چه‌ندین گۆرانى تر وه‌ك ( غه‌ریب غه‌ریب ، گیانى شیرینم ، سروه‌ى به‌یان ، زێنه‌بێ ، وه‌ره وه‌ره لانت كه‌م ، كراس زه‌ردێ ، به‌زوڵف و ڕوخسار ، باوانه‌كه‌ى بابم ، ئه‌ى دڵه‌ى خه‌مبار و گۆرانى یارم یارم له‌گه‌ڵ خانمه هونه‌رمه‌ند گوڵبه‌هار) .
له‌ناوه‌ڕاستى ساڵى نه‌وه‌ده‌كان هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د له‌گه‌ڵ خانه‌واده‌كه‌ى وڵات به‌جێ دێڵێ و ڕووده‌كاته هه‌نده‌ران و له‌وڵاتى ( هۆڵه‌ندا ) نیشته‌جێ ده‌بێت ، ماوه‌ى ده‌ساڵیك له تاراوگه ژیان به‌ڕێ ده‌كات و دواى ته‌مه‌نێك له خزمه‌تكردن به‌هونه‌رى سروود و مۆسیقاو گۆرانى ، هونه‌رمه‌ند له غوربه‌ت دووچارى نه‌خۆشیی ده‌بێت و له‌ته‌مه‌نى (72) ساڵیدا له‌ڕێكه‌وتى ( 17/8/2004) خۆرى ته‌مه‌نى ئاواده‌بێت و بۆهه‌میشه چاولێكده‌نێ و ماڵئاوایی له هونه‌ر و مۆسیقا و كوردستان و هاوڕێان و ئازیزانى ده‌كات .
هونه‌رمه‌ند خێزاندار بووه و خاوه‌نى ( 8) كوڕو كچ بووه ، یه‌كێك له‌كوڕه‌كانى ، ڕێبوارى ڕێگاپیرۆزه‌كه‌ى باوكییه‌تى ناوى ( شوان) ه‌و ده‌نگى خۆشه و كارى هونه‌رى ده‌كات ، هونه‌رمه‌ند تاله‌ژیاندابووه زۆر هیواو ئومێدى به‌شوانى كوڕى هه‌بووه‌و ڕێنمایی و ڕێنوێنى كردووه تا به‌شێوه‌یه‌كى ته‌ندروست به‌رده‌وام بێت له‌كاروانى هونه‌رى .
له‌ڕێكه‌وتى (22/8/2004) دواى (6) ڕۆژ له‌كۆچى دوایی هونه‌رمه‌ند ، ته‌رمى ساردو سڕى ده‌گه‌ڕێننه‌وه كوردستان و له‌مه‌راسیمێكى شایسته‌دا له‌شارى هه‌ولێر ، له‌گۆڕستانى كارگه‌ى قیر ، به‌خاكى پیرۆزى كوردستان و خاكه شیرینه‌كه‌ى هه‌ولێرى ده‌سپێرن ، ئه‌و هه‌ولێره‌ى كه سه‌رچاوه‌ى ژیان و گه‌شه‌كردنى هونه‌ره‌كه‌یی و رۆژانى قاقا و خه‌نده‌و پێكه‌نینى به وته و نوكته خۆش و شیرینه‌كانى میرى حه‌یرانبێژان ڕه‌سوڵ گه‌ردى ئه‌وانه هه‌وێن بوون بۆ هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د كه به‌ده‌نگه زوڵاڵه‌كه‌ى گۆرانى بۆ هه‌ولێر بچرێت :
هه‌ولێر ئه‌ى شارى ڕه‌نگینم ، شارى شه‌وبۆهى شیرینم
تۆى هه‌وارگه‌ى یارى من ، ئه‌تپه‌رستم تا دواى ژین
هه‌ولێر و قه‌ڵا و ده‌وروبه‌ر ، زه‌مین دێنێ سه‌رانسه‌ر
له‌به‌هارا سه‌وز ئه‌چێ ، له‌دڵ ده‌رئه‌كا كه‌سه‌ر
هه‌ولێر سه‌رچاوه‌ى ژینى ، پڕ هه‌ڵاڵه‌و نه‌سرینى
شوێنى شۆخى نازه‌نین ، هى شه‌ماڵ و هى شیرین
گه‌ر بڕوانیه ته‌یراوه ، به‌گوڵ و نێرگز ڕازاوه
دڵ خۆش ئه‌كا ئازادى ، ئیسكان له‌گه‌ڵ سه‌یداوه
جا هه‌ولێر هه‌ر ئاوابێ ، تا یارى منى تیابێ
چونكه زۆرم خۆش ئه‌وێ ، شادم گه‌ر له‌شادیا بێ
له‌گه‌ڵ یاد و یاده‌وره‌یی له هونه‌رمه‌ندى سروودبێژ و گۆرانیبێژ فوئاد ئه‌حمه‌د ، به‌پێویستى ده‌زانم ، سوپاس و ستایش و به‌رزنرخاندن بۆ هه‌موو ئه‌و هونه‌رمه‌نده ده‌ست و په‌نجه زێڕینانه له ڕادیۆ و ته‌له‌فزیۆن و ئاهه‌نگه‌كان و هه‌موو ئه‌و هونه‌رمه‌نده خۆشه‌ویستانه‌ى تیپه مۆسیقییه‌كان كه هاوكار و پشتیوانى هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د بوون .
سڵاو و دروود بۆ گیانى پاكى هونه‌رى سروود بێژ و به‌سته‌بێژ فوئاد ئه‌حمه‌د و هه‌موو هونه‌رمه‌ندانى كۆچكردووى نه‌ته‌وه‌كه‌مان ، یادیان به‌خێر و ڕۆحیان شاد و ئارام بێت ، ناو و هونه‌رى فوئاد ئه‌حمه‌د بۆهه‌میشه له‌نێو دڵى جه‌ماوه‌ردا به‌پیرۆزى و زیندوێتى ده‌مێنێته‌وه .
سوپاس و ستایش بۆ هه‌موو ئه‌و ئازیزانه‌ى وێنه‌كانى هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د یان چركاندووه و هه‌روه‌ها سوپاس بۆ هه‌موو ئه‌و به‌ڕێزانه‌ى وێنه‌كانم لێوه‌رگتوون.
جه‌مالى ده‌لاك 25/4/2021
سه‌رچاوه : ( *1و2) گۆڤارى ڕامان ، ژماره (47) له (5/5/2000) لاپه‌ڕه (93) چاوپێكه‌وتن له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ، ( ئازاد عه‌بدولواحید و مه‌حمود زامدار)
(*3) كتێبى ژیان و هونه‌ر ، كۆكردنه‌وه‌و ئاماده‌كردنى تاهیر كرمانج ، لاپه‌ڕه (114) دیدارى له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د له (12/8/1986) هه‌ولێر
(*4و 5)هونه‌رى نوێ ،، گۆڤارێكى مانگانه‌یه ، وه‌زاره‌تى ڕۆشنبیرى ده‌ریده‌كات ژماره (13) ساڵى (2006) دیدارى فه‌خره‌دین تاهیر له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د (هاوینى 2001 ته‌له‌فۆنى ) لاپه‌ڕه (42) و (43)
(*6) كتێبى گۆرانیبێژه نه‌مره‌كان ، باكوورى ، به‌شى سێیه‌م لاپه‌ڕه (198)
(*7) گۆڤارى ( چل ئاواز) ژمارە ( 40) حوزەیرانی (2009) بڵاوكراوەتەوە ، گۆڤاری چل ئاواز ، گۆڤارێكی مانگانەیە ، تایبەتە بە بوارەكانی میوزیك ، دەزگای ( موزیك و كەلەپووری كورد ) لە هەولێر دەریدەكات ،(ج،د)
(*8) نوسینى نووسه‌ر و ڕۆژنامه‌نووس و سه‌رنووسه‌رى گۆڤارى (ڕامان ) ( ئازادعه‌بدولواحید) تۆڕى كۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبوك ، له‌یادى شازده ساڵه‌ى كۆچى دوایی هونه‌رمه‌ند فوئاد ئه‌حمه‌د ( 17/8/2020)
کۆمێنت (0)
تا ئێستا هیچ کۆمێنتێک نەکراوە.