فەڕەح ئەلهاشم خانمه دەرهێنەری کوێتی بۆ ماڵپه‌ری كوردستان تیڤی: خۆشحاڵ دەبم زیاتر لەسەر کوردستان بزانم

ئامادەکردن و دیدار - یونس حەمەد / ئۆسلۆ
 
دەرهێنەرێکی ناسکی کوێتی بە هەستێکی هەستیارەوە،بە قەڵەمەکەی نایابترین نووسینی ڕۆژنامەوانیی نووسیوە، هەروەها وێنە جوانەکانی بە بەرهەمە سینەماییەکانی پێناسەکردووە، بوونی خۆی لە دیمەنی هونەری و جیهانی دەرهێناندا بە شایستەیی و متمانەوە سەلماندووە، لە ڕێگەی بەرهەمەکانییەوە لە زۆرێک لە فێستیڤاڵ جیهانیەکاندا بەشداریی کردووە ، بەدوای ناوبانگدا ناگەڕێت لەڕۆڵی سینەمادا داهێنانی بەردەوامه.

سەبارەت بەکارە هونەریەکانی لەبواری دەرهێنەرایەتیدا، تەنیا خەمی پێگەیشتنی بیرۆکە و بەرهەمەکانی یەتی، ئاخافتنەکانی  لەگەڵ ناسکی و هەستی دڵسۆزی مرۆڤدا تێکەڵ دەکات و لە دەقە سینەماییەکانیدا ئەو وێنا فراوانە دەبینین کە لە مانا قووڵەکاندا بەرجەستە بووە.

بۆ ئەوەی ڕۆشنایی زیاتر بخەینە سەر ئەوەی کە خانمه دەرهێنەری کوێتی «فەرەح ئەلهاشم » بەدەستی هێناوە، ئەم دیدارەمان لەگەڵیدا ساز کرد.

 - سەرەتای چوونت بۆ نێو نووسینی ڕۆژنامەگەری وبواری دەرهێنەرایەتی چۆن بوو ؟ 

لە منداڵییەوە بەهۆی  ئەو ژینگە خێزانییەی کە تێیدا ژیاوم و باوکم نووسەری دیار کوێتی فوئاد ئەلهاشم  و دایکم (د.عەواتیف  ئەلزێن ) خەریکی نووسینم، سەرەتا لەڕۆژنامەگەری و دواتر فیلمم خوێندووە، لە تەمەنی 11 ساڵیدا بووم بە ئەندامی کۆڕبەندی دروستکەرانی نوێ لە کوێت، واتە لە تەمەنی منداڵیدا دەستم پێکردووە، خەریکی نووسین و بابەتی سیاسی و نووسین بەگشتی بووم لەزۆر بواردا، لەوانە خۆپاراستن لە ماددە هۆشبەرەکان، بەتایبەت نەوەی گەنج و منداڵان، ئەلهەندەلە ( تاڵی) ، فەلەستین، دیموکراسی، هەروەها بەرەوپێشبردنی تۆپی پێی کوێت لە ڕووی پیشەگەرییەوە، دوای ئەوە من لە زانکۆی ئەمریکی بەیروت دەستم بەخوێندن کردوو  کە زانکۆیەکی ئەمریکی-لوبنانییە، لە ئەکادیمیای فیلمی نیویۆرک خوێندوومه و بڕوانامەی ماستەرم لە پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان بەدەستهێناوە، هەروەها بڕوانامەی سێیەمی ماستەری لە سینەما لە زانکۆی سۆربۆنی فەرەنسی بەدەستهێناوە.
 
 
-چۆن دەستت بە بواری دەرهێنان کرد لە؟ ئایا سەخت بوو، وەک دەزانین جیهانی دەرهێنان ئاسان نییە؟
 
بێگومان هەر شێوازێک، لە هەر بوارێکدا، ئاسانکاری و سەختی هەیە. من ڕووبەڕووی سەختی بوومەتەوە، بەڵام شتێک نییە بە ناوی مەحاڵ، من حەزم لە باسکردنی سەختی نییە، حەزم لە قسەکردنە لەسەر چیرۆکی ئەرێنی. هاوڕێیەتیم دروست کرد، فیلمم ساز کرد، گەشتم بە جیهاندا کرد، لە فێستیڤاڵەکاندا بەشداربوومه ، کەسانی دیدگای جیاوازم ناسیووە ، زۆر سەیری فیلمم دەکرد، فیلمەکانم لە زۆر وڵاتی بیانی و عەرەبی نمایش کراوون، سینەمایەک هەیە کە ڕێگەت پێدەدات واقیع ببینیت.. سینەما یەکێکی ترە لە ڕێگاکانی گەشتکردن، بەڕای من بەرهەمی فیلمەکە زیاتر لە خودی کەسەکە گەشت دەکات و ئەمەش شتێکی ئەرێنییە، بۆیە نامەوێت باسی سەختی بکەم.

 
-ئەو سەختیانەی ڕووبەڕووی ئافرەتان دەبنەوە لە بواری هونەریدا چین؟
 
ڕۆژانە هەوڵ دەدەم جیاوازی نێوان ژن و پیاو نەهێڵم، کە بێگومان لە کۆمەڵگای ئێمەدا هەیە، بەڵام هەمیشە وەک ئەوەی بوونی نەبێت مامەڵە دەکەم، بۆیە لە ژینگەیەکدا کار دەکەم کە دوور بێت لە ڕەگەز و جیاوازی لە نێوانمدا نەکات، هەمیشە حەزم لێیە خەڵک وەک دەرهێنەر مامەڵەم لەگەڵدا بکەن. هەر کار ئەکتەرێك جگە لە ئافرەت یان پیاو مامەڵەم لەگەڵ ناکات، بەبێ فۆرمێکی خانمانه یان پیاوانە، ئەوە کاریگەرە لەلایەن ئامێرەکانەوە، چونکە ئێمە مرۆڤین کە سروشتی ئێمە هەستەکان تێکەڵ بە کار و کردارەکان دەکات، بێگومان مرۆڤ ڕووبەڕووی هەڵە تێگەیشتن و گرفت دەبێتەوە، بەڵام من هەمیشە حەزم لە فۆکسکردنه بەبێ ئەوەی پشت بە مێینەیی خۆم یان پیاوسالاری ببەستم وەک ئەوەی ئۆردوگای پیاوانە ناوی دەبات، لەگەڵ براوەو و سەرکەوتن لە داهاتوودا، چونکە پیاو هەمیشە وزەیەکی ماڵەوەیە. ئەم وزە پیاوانە و مێینەیە لە هەموو مرۆڤێکدا بوونی هەیە. هەریەکەمان ئاشتیمان خۆشدەوێت، ئارامی و سەقامگیریمان خۆشدەوێت، پێشوەچوون  و گەشەکردن و کارکردن و ئەنجامدانی شتێکی گرنگمان لەم جیهانەدا خۆشدەوێت.
 
-زۆر کەس پێیان وایە جۆرێک لە زیادەڕەوی لە هەندێک لەو بابەتانەدا هەیە کە درامای کەنداو باسی دەکات، ئاماژە بەوە دەکەن کە ژمارەیەک لەو چیرۆکانە لە کۆمەڵگەی کەنداودا بوونیان نییە؟ 
 
سەبارەت بەم پرسیارە، من هیچ زانیارییەکم لەم بارەیەوە نییە، لەبەرئەوەی من لە دڕامای کەنداودا کارناکەم، کارەکانم لە بواری دەرهێنانی فیلمدایە، بۆیە ناتوانم وەڵامی ئەم پرسیارە بدەمەوە.
 
-فەرەح ئەلهاشم تا ئێستا چەند فیلمی بەرهەمهێناوە؟
 
ئێستا حەوت کورتە فیلم و پێنج فیلمی درێژم هەیە، دوا فیلمیش هەفتەیەک لەمەوبەر بڵاوکرایەوە بە ناوی “شەقامی بەیروت” کە باس لە بیرەوەرییە کەسییەکان دەکات کە لەگەڵ هاوڕێ شەهیدەکەم، ڕۆژنامەنووسی ڕۆیتەرز عیسام عەبدوڵڵا کە لە مانگی ئۆکتۆبەردا شەهید بوو، کۆکردەوە 23  لە سەرەتای «گڕکانی ئەقسا » لەسەر سنووری لوبنان و فەلەستین. لەم فیلمەدا باسی فەلەستین و قودس دەکەم. پێشتر فیلمی (ڕۆژی پێنجەم) و بورهان بەیروت وێنەگرتبوو، لە نێوان کۆتایی هاتنی شەڕ و نیویۆرک و کەرەنتینەدا حەوت کاتژمێر کارم کردووە، لە ماوەی کەرەنتینەدا لەسەردەمی کۆرۆناوە وێنە گیراوە، هەر فیلمێکیش چیرۆکێکی تایبەتی هەیە، و هەموویان پاڵێوراو بوون بۆ خەڵات و زیاتر لە چل و پێنج نمایش و لە سەرانسەری جیهاندا نمایش کران، له کۆی پەنجا، 11 خەڵاتی نێودەوڵەتی لە فێستیڤاڵی قودس لە غەززە بەدەستهێنا، وەک باشترین سینەماکاری، باشترین فیلم، و خەڵاتی دەستەی سوێند خواردن بۆ دوو فیلمی ڕۆژی پێنجەم و بورهان بەیروت خەڵاتی باشترین فیلمی پەرەپێدانی سەربەخۆیی نیشتمانیی بەدەستهێنا، فیلمی “ڕۆژی پێنجەم”یش خەڵاتی دەستەی سوێندخواردنی بەدەستهێنا،  فیلمی «بورهان بەیروت » باس لە وێنەی مردووەیەك دەکات لە باکوور، فیلمەکە لە باکووری لوبنان وێنەی بۆ گیراوە، چونکە هێمای بەیروتە لە ساڵانی هەفتا و هەشتاکاندا ، فیلمی دووەم فیلمی بێ سیناریۆن بە ناوی «ڕەش و سپی » و باس لە نووسەرێک دەکات کە بنکەکەی لە فەرەنسا هەوڵی دۆزینەوەی خۆشەویستی و ژیانی پیاوی بەتووانا  دەدات. فیلمەکە سۆزدارییە و لە فێستیڤاڵی فیلمی مەسقەت نمایشکرا و خەڵاتی باشترین فیلمی بەدەستهێنا کە وێنەی خانمان بەرز دەکاتەوە بەپێی ڕادیۆی عەرەبی بی بی سی 2013 . لەسەر خێرایی بەیروت بە یەکێک لە یەکەم فیلمە دۆکیۆمێنتارییە درێژەکانم دادەنرێت لە 2015. خەڵاتی وەزارەتی ڕۆشنبیری بۆ باشترین فیلمی بەدەستهێنا و هەروەها پاڵپشتی دارایی وەرگرت، لە زیاتر لە سی فێستیڤاڵی سەرانسەری جیهاندا نمایشکرا، لەوانە فێستیڤاڵێکی ئوسترالی-لوبنانی لە ئوسترالیا، فێستیڤاڵێکی ئیتاڵی لە ڕۆما لە کاتی ڤینیزیا ، هەروەها لە پیتەرڤیل لە بەیروت، و هەروەها سوپاس بۆ خوا لە نمایشە بازرگانییەکانیشدا سەرکەوتوو بوو.
 
-دەوترێت کێبڕکێیەکی بەردەوام لە نێوان دەرهێنەرەکان بە گشتی هەیە بۆ نمایشکردنی کارەکانیان لەسەر شاشە، ئایا ئەمە ڕاستە؟
 
بەڵێ، گومانی تێدا نییە کە کێبڕکێیەکی بەردەوام لە نێوان دەرهێنەران بە گشتی هەیە بۆ ئەوەی کارەکانیان هەرچ زووە لەسەر شاشە پیشان بدرێن، ئاساییە لە هەموو بوارەکاندا کێبڕکێ هەیە، بەڵام من گرنگی بە کێبڕکێ نادەم، من پلاتفۆرمێکی تایبەتم هەیە، ئەویش تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی «یوتیوب، ئینستاگرام، و تویتەرە» من ئامادەیی و جەماوەری تایبەتی خۆمم  هەیە، ڕێزم  بۆ یان هەیە که هەمیشە لەگەڵمدابوونه و پشتگیرییان لێ کردووم ، تەنیا کێبڕکێ لەگەڵ جەماورەکەم  دەکەم بۆ بەرهەمهێنان یان پێشکەشکردنی کارێکی باش.
 

-هیچ شتێک دەربارەی هونەری کوردی دەزانیت ، یان ئاگاداریت لەهونەری هەیە بە هەموو جۆرەکانیەوە؟
 
ڕاستگۆیانە پێتان دەڵێم هۆکاری ڕازیبوونم بۆ ئەنجامدانی چاوپێکەوتنەکە بۆ ئەوەیە کە بەهیوام و دەمەوێت زیاتر دەربارەی کوردستان و هەرێمی کوردستان بە تایبەتی بزانم.
 
-زۆرجار فێستیڤاڵەکانی سینەما یان دراما لە هەرێمی کوردستان بەڕێوەدەچن، کە تیایدا گروپێکی بەرچاو ودیاریکراو و  ئەستێرەی هونەری میسری یان سوریا بەشدارن، بەڵام تەنها ژمارەیەکی کەم یان هەرنەبوون له ئەستێرەکانی کەنداو و هونەرمەند و دەرهێنەران لەو فێستیڤاڵانەدا ئامادەییان نیە هۆکارەکەی چییە ؟ 
 
ڕاشکاوانە بڵێم تا ئێستا بانگهێشت نامەی ئەو فێستیڤاڵانەم بۆ نەهاتووە، کە لە هەرێمی کوردستان بەڕێوەدەچن و زانیاری لەو جۆرەش نازانم و ئەمەش شتێکی ئاساییە. سەبارەت بە هونەرمەندەکانی کەنداویش ،من نازانم هۆکارچییە ، پێموایە پەیوەندییەکە نەبوونی زانیارییە، بەڵام بە دڵنیاییەوە ئەگەر دەرفەتێک هاتە ئاراوە، هیوادارم سەردانی کوردستان  بکەم ، بۆ نا؟
 
-لە کەنداودا بە گشتی بەرهەمی دڕاما و شانۆیی زۆر دەبینین، بەڵام بەرهەمی سینەمایییان نییە. پێت وایە هۆکارەکە گرنگی نەدانی بینەرانی کەنداویە بۆ هونەری سینەمایی؟

من باسی کوێت دەکەم چونکە من هاوڵاتی کوێتم، کوێت مەیل وخۆشەویستی زیاتر بۆ شانۆ هەیە و ئەمەش ڕەگ و ڕیشەی لە ژینگە و سروشتی خۆیدا و تەنانەت لە شێوازی دەربڕینی کوێتیشدا بەرجەستە بووە. گەلی کوێت  بە سروشتی خۆی لەسەر دەربڕینی شانۆیی گەورە بووە، گەلی کوێت  هەستی گاڵتە ونوکتەیی هەیە، بە ئارەزووی گاڵتەوە هەڵسووکەوت دەکات و ئازادی ڕادەربڕینیان هەیە لە هەموو بوارەکاندا، بە ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتیشەوە، تەنانەت شێوازی دەربڕینی خۆیان لە ڕێگەی سۆشیال میدیاوە وەک  ئەکتەرێکە لە شانۆدا نیشان دەدەن ، بەهۆی ڕاستگۆیی  و قووڵایی مرۆیی ژینگەی کوێت  شانۆگەرییە، ئەمەش بابەتێکی ئاساییە و شتێکی جوانە، هەموو وڵاتێک سروشتێکی جیاوازی هەیە، سینەماش سروشتێکی تایبەتی خۆی هەیە، لە کەنداودا کاتی دەوێت تا ڕاهاتن پێیەوە.
 
-ئایا لە ئەوروپا بەشداریت لە دەرهێناندا کردووە، وەک دەزانین لە فەرەنسا نیشتەجێیت؟
 
من بەرهەمە ئەوروپییەکانم خۆشدەوێت و زۆربەی بەرهەمەکانم لە ئەوروپا لەدایک بوون و هەروەها له  ئەمریکا، فیلمی (بورهان  بەیروت) لە نیویۆرک و بەیروت وێنەگیراوە، ڕۆژی پێنجەم لە پاریس و بەیروت، فیلمی دەرچەی بەیروت لە بەیروت، فیلمی Deserted لە فەرەنسا و (ماریلین مۆنرۆ )لە نیویۆرک وێنە گیراوە، و (لاڤریس لە لۆس ئەنجلۆس و نیویۆرک ) و ئەمەش بەو مانایەیە کە هەمیشە سینەما  وەک ئەو شوێنە وایە کە تێیدام، شوێنەکەش بەشێکە لە فیلمەکە و چیرۆکەکەی.
 
-لەسەرەتای ئاخافتنەکاندا گووتت لەسەر پێویستی پیشەگەرکردنی تۆپی پێی کوێت  نووسیوتە، ئایا نەبوونی پیشەگەرییەکی گونجاو هۆکاری بەردەوامی شکستەکانی تۆپی پێی کوێتە ؟
 
لەبەرئەوەی ئێمە پیشەگەریمان لە کوێت جێبەجێ نەکرد، ئەمەش مانای ئەوەیە یاریزانی کوێتی خۆی بۆ کارێکی تر تەرخان دەکات و وەرزش بە یەکەم کاری خۆی نازانێت، ئائەمه کێشەکەیە کە ئێمە ساڵانێکە داوای دەکەین و بەدی نەهاتووە و نازانم بۆچی، بەڵێ نەبوونی حەز و پیشەگەری هۆکارێکە بۆ شکستە بەردەوامەکانی تۆپی پێی کوێت .

-بۆ زیاتر تیشك خستنە سەر خەڵاتەکان کەوا « فەرەح ئەلهاشم» بەدەستی هێناون لە فێستیڤاڵە جیاوازەکاندا گرنگترینیان بریتین لە:
 
باشترین سیناریۆ لە فێستیڤاڵی سەربەخۆی فیلمی ئافرەتان لە سانتا مۆنیکا لە لۆس ئەنجلۆس، کالیفۆرنیا 2013 بۆ کورتە فیلمی “7 کاتژمێر”
 
باشترین کورتە فیلم لە فێستیڤاڵی فیلمی سەربەخۆی ئەوروپا لە پاریسی پایتەختی فەرەنسا لە بەشی جیهانی عەرەبی 2014 بۆ کورتە فیلمی “7 کاتژمێر”
 
باشترین ئەکتەر لە فێستیڤاڵی سەربەخۆی فیلمی ئافرەتان لە سانتا مۆنیکا لە شاری لۆس ئەنجلۆس لە ویلایەتی کالیفۆرنیا لە ساڵی 2013 بۆ کورتە فیلمی “7 کاتژمێر”
 
ئاماژەیەکی تایبەت لەلایەن دەستەی سوێندخوارد  لە بەشی فیلمی درێژی نور ئێل شەریف لە فێستیڤاڵی فیلمی ئەسکەندەریە و دەریای ناوەڕاست، میسر 2015
 
“نمایشکردنی شەرەفی تایبەت” لە ماد لە ڤێنیز لە ئیتاڵیا، بۆ نانی بەیانی فیلم لە بەیروت 2015
 
یەکەم نمایشی فەرمی کورتە فیلمی "لا فرایز" لە شانۆی وارنەر برۆس لە هۆلیوود لە کالیفۆرنیا لە ساڵی 2012
 
پاڵێوراو بۆ فیلمی ساڵ بۆ نانی بەیانی لە بەیروت لە فێستیڤاڵی فیلمی لوبنان لە سیدنی ئوسترالیا 2015
 
هەڵبژاردنی فەرمی فیلمی "ماریلین مۆنرۆ لە نیویۆرک" لە فێستیڤاڵی فیلمی ناوەندی فلۆریدا لە ساڵی 2012
 
هەڵبژاردنی فەرمی ECU لە فێستیڤاڵی فیلمی کان ساڵی 2014 بۆ فیلمی "7 کاتژمێر"
 
هەڵبژاردنی فەرمی لە پێشانگای نێودەوڵەتی هونەر لە ئیتاڵیا بۆ فیلمی "7 کاتژمێر" 2014
 
هەڵبژاردنی فەرمی لە فێستیڤاڵی فیلمی کابریۆلێت بۆ فیلمی “7 کاتژمێر” 2014
 
یەکەم نمایشی فەرمی فیلمی ئاڤانت لە شانۆی میترۆپۆلیس سۆفیل لە بەیروت (شەوی ماڵی تەواو) 2014
 
خەڵاتی ڕێزلێنانی بۆ ئیفتار لە بەیروت لە وەزارەتی ڕۆشنبیری، بەیروت 2014
 
هەڵبژاردنی فەرمی لە فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی لومیێر، ڕۆما ئیتاڵیا بۆ نانی بەیانی لە بەیروت 2016
 
نانی بەیانی لە بەیروت لە 5 فیلمی سەرەکییە کە نوێنەرایەتی بەیروت دەکەن لە سینەمادا، بەپێی گۆڤاری لاها 2015
 
نانی بەیانی لە فێستیڤاڵی هونەری بەیروت لە ڤێنیز، بە سپۆنسەری گەلەری ماد ئین و شارەوانی ترێڤیسۆ وەک ڕێزێک بۆ فیلمی نانی بەیانی لە بەیروت کە لە ساڵی 2016 دا  خەڵاتی وەرگرتووە
 
ژووری 504 - یەکەم نمایشی فەرمی بەشێکی کورتی ڤیدیۆیی پێشانگای IDraw: to Live Rescue بۆ پەنابەرانی سوریا کە لەلایەن گەلەری هونەری دروستکراوەوە دیزاین کراوە و لەلایەن کۆڕاتۆری ڤێنیز ئێناس ئەلکارشەوە لە ئەیلوولی 2016 دا  سەرپەرشتی کراوە
 
هەڵبژاردەی ڕەخنەگران لە ڕۆژنامەی ئەسسەفیر بۆ زنجیرەی نهێنییەکانی بەیروت 2015
 
وتارە کەسییەکان کە لە کتێبێکدا بۆ یانەی کتێبی داهێنەرانە لە کوێتدا بڵاوکراونەتەوە 2021
 
پلەی یەکەم لە لەبیرکردنی یاسا و کەرەستەی پێشبڕکێی دامەزراوەی کوێت بە تەواوی لەسەر دەستی وەزارەتی ڕاگەیاندن 2003
 
پلەی دووەم لە پێشبڕکێی وێنەکێشانی ڕێکخراوی “وایاکوم” بۆ هۆشیارکردنەوەی خەڵک لە ئالوودەبوون بە ماددە هۆشبەرەکان، کوێت، 2002
 
پلەی یەکەم لە پێشبڕکێی وێنەکێشانی تەلەفزیۆنی نیشتمانی کوێت، ساڵی 1998
 
خەڵاتی پێزانین بۆ بەڕێوەبردنی ڕادیۆی زمان و شیعری عەرەبی لە ئامادەیی جابریە 1997-2000
 
هەڵبژاردەی فەرمی “فیلمی هەفتە” لە فێستیڤاڵی فیلمی “هەفتەی جارێک” 2014 - ئۆنلاین بۆ ماوەی “7 کاتژمێر”
باشترین فیلمی پێنجەمین ڕۆژی ڤێستیڤاڵی نێودەوڵەتی قودس 2020خەڵاتی دەستەی سوێندخواردنی غەززەی بەدەستهێنا.