به‌رێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان، له باره‌ى ئه‌نجامدانى پرۆسه‌ى ریفراندۆمه‌وه په‌یامێكى بڵاوكردەوە. له په‌یامه‌كه‌دا هاتووه ئەوەی لە 25ی ئەیلوول، لەلایەن گەلی کوردستانەوە بڕیاری لەسەر درا، کە بەڵێ بوو بۆ سەربەخۆیی، تاوان نییە و دژی دەستووری عێراقیش نییە.
هه‌وه‌رها سەرۆكی هەرێمی كوردستان گوتی: لە 25ی ئەیلوولەوە کوردستان چووەتە قۆناخێکی نوێ و مافی خۆمانە بڕیاری خۆمان بدەین.
سه‌رۆك بارزانی هەروەها داوای لە حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق كرد، بە گفتوگۆ كێشەكان چارەسەر بكەن.
ئه‌مه خواره‌وه ده‌قی په‌یامی سه‌رۆك بارزانی:
بەناوی خودای گەورە و میهرەبان
جەماوەری خۆشەویستی كوردستان
خوشك و برایانی ئازیزم
سوپاس بۆ خوای گەورە، سوپاس بۆ ئێوەی سەربەرز..
لەناخی دڵمەوە پیرۆزبایی گەرم لە هەموو تان دەكەم بە هەموو ڕەنگ و دەنگە جیاوازەكان، هەموو حزبەكان و هەموو پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكان..
خانەوادەی سەربەرزی شەهیدان، پێشمەرگە قارەمانەكان، ئەو سەركەوتنەتان لێ پیرۆز بێت. دڵنیام ئێستا ڕۆحی شەهیدان ئاسوودەیە و دەزانن ئەم سەركەوتنە مەزنە لەسایەی خوێنی ئەوان هاتووەتە كایەوە.
سوپاسی هەمووتان دەكەم كە دەنگدان و چوونە سەر سندووقەكانتان وەك جەژن لێ كرد، ئیرادەی گەلی كوردستانتان پێشانی دونیا دا و بڕیاری خۆتان دا.
سوپاسی بێ پایانم بۆ پێشمەرگە قارەمانەكان و دەزگەكانی ئاساییش و هێزی ناوخۆ كە شەونخونیان كرد بۆ سەركەوتنی ئەم پڕۆسەیە.
سوپاسی تایبەتیش بۆ دانیشتوانی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم بۆ بەشداریی گەرموگوڕیان لە ڕیفراندۆم، هەروەها سوپاسی تایبەت بۆ ڕەوەندی كوردستانی لە دەرەوە كە ڕۆڵی كاریگەریان بینی لە پاڵپشتیكردنی پڕۆسەی ڕیفراندۆم. سوپاسی دۆستانمان لە سەرتاسەری جیهان دەكەین كە هاوسۆزی گەلی كوردستان بوون لەو پڕۆسەیەدا. بە پێویستی دەزانم سوپاسی ئەنجوومەنی باڵای ڕیفراندۆم و كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردن و ڕاپرسی لە كوردستان بكەم.
خوشك و برایان
چ ڕۆژێك لەوە خۆشتر و گەورەتر و پیرۆزترە كە مرۆڤ سەركەوتنی ئیرادەی گەلەكەی بۆ دیاریكردنی مافی چارەنووسی خۆی بە ئازادی، ڕابگەیەنێت.
منەتباری خوای گەورەین كە ئەوەندە دەرفەتی پێداین بە چاوی خۆمان ئەو ڕۆژە پیرۆزە ببینین. سەركردە مەزنەكانمان، هەزاران ڕۆڵەی قارەمان بە حەسرەتی ئەوە بوون ئەم ڕۆژە ببینن، بەڵام لەپێناویدا شەهید بوون. لێرەدا درود بۆ گیانیان دەنێرین و بەڵێنی وەفادارییان بۆ دووپات دەكەینەوە.
جەماوەری سەربەرزی كوردستان
بە خۆڕاگریی خۆتان نەتانهێشت ئیرادەتان بشكێت و ئێستایش دوای دەنگی بەڵێی ئێوە كە بەڵێ بوو بۆ سەربەخۆیی و نەخێر بوو بۆ ئەنفال و كیمیاباران و كۆمەڵكوژییەكی تر، قۆناغێكی تازە هاتووەتە پێش كە وەرچەرخانێكی گەورەیە بۆ ئێستا و داهاتوومان و ئەوە سەركەوتنی هەموو گەلی كوردستانە.
ئەوەی گەلی كوردستان لە 25ـی 9 بڕیاری لێ دا تاوان نیه و دژی هیچ به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی نێوده‌وڵه‌تی نیه.
دەستووری عێراقیش ڕێگە بە ئێمە دەدات كە بە ڕوونی دەڵێ: ( ان الالتزام بهذا الدستور یحفظ للعراق اتحاده الحر). زۆر روونیشه كه حكومه‌تی به‌غدا ئیلتیزامی پێ نه‌كرد.
دوای 2003 لەسەر بنەمای یەكگرتنی ئارزوومەندانە و شەراكەت چووینەوە بەغدا و ئەمە لە دەستووری ساڵی 2005 پەسەند كرا. بەڵام بەداخەوە ئیلتزام بە دەستوور نەكرا. كەواتە مادام شەراكەت قبوڵ نەكرێت و دەستوور پێشێل بكرێت، مافی خۆمانە بڕیاری خۆمان بدەین و گەلی كوردستان لە 25ـی 9ـی 2017 بڕیاری خۆی دا و كوردستان چووە ناو قۆناغێكی نوێی جیاواز لە قۆناغەكانی پێشووتر.
با هیچ كەس گلەیی لە ئێمە نەكات. ئێمە هەموو شتێكمان كرد بۆ پاراستنی پێكەوەژیان و یەكپارچەیی عێراق. بەڵام كە بەغدا پێكەوەژیانی قبوڵ نەكرد و گەلی كوردستانی ناچار كرد بڕیارێك بدات كە پێویست بوو زۆر لەمێژە درابا.
لێرەدا بە دەرفەتی دەزانم پەیامێكی تایبەت ئاراستەی حكوومەتی عێراق و وڵاتانی دراوسێ و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بكەم:
برادەران لە حكوومەتی عێراق
داواتان لێ دەكەم بە جددی و بە هێمنی خوێندنەوەیەك بۆ مێژووی پەیوەندییەكانمان بكەن، كەچی بەسەر ئێمەدا هێنراوە. سەرەڕای ئەوەیش هاتینەوە بەغدا، بەڵام ئایا وەك پێویست مافە بنەڕەتییەكانی گەلی ئێمەتان بە هەند وەرگرت؟ ڕوویەكی خۆش و گەشتان پێشان دا كە دڵمان خۆش بێت و ئومێدمان هەبێت؟ به‌ڵێ، له سه‌ره‌تا ڕێككه‌وتین له‌سه‌ر ده‌ستوور و شه‌راكه‌ت. رۆڵی گرینگی كوردستان له دامه‌زراندنی عێراقی تازه زۆر ئاشكرایه، به‌ڵام ئێوه هه‌موو رێكه‌وتن و په‌یمانێكتان تێكدا.
پێویست بە تووڕەیی و هەڕەشە ناكات و گلەیی لە خۆتان بكەن. ئێوە بوون كە بە كردەوە و سیاسەتی خۆتان بە ئێمەتان گوت، ئێوەمان ناوێت و به ده‌نگی به‌رز گوتتان هاوپه‌یمانیی كورد و شیعه نه‌ما.
ڕێز لە ئیرادەی گەلی كوردستان بگرن. ئایا ڕەوایە دەنگی ملیۆنان مرۆڤ بە ناشەرعی بزانرێت؟ ئەم بۆچوونە دوورە لە مەنتق و عەقلانیەت؟ هەر گەلێك خۆی شەرعیەت بە بڕیاری خۆی دەدات نەك خەڵكی تر.
مێژوویەكی درێژمان پێكەوە بووە و هەوراز و نشێوی زۆری بینیوە و كارەساتی گەورەمان بەسەردا هاتووە. بەردەوامبوون لەسەر ئەزموونێكی شكستخواردوو باش نییە و سەركەوتووش نابێت و نه ئێمه و نه ئێوه‌ش ئاسووده نابین لەجیاتی هەڕەشە و سزادان، وەرن با دۆستانە بكەوینە گفتوگۆیەكی جددی و كاتی پێویستیش بە دیالۆگ بدەین. بۆ ئەوەی ببینە دوو دراوسێی باشی یەكتری. پێمانوایە كە حیوار لە هەموو حاڵەتێكدا تاكە ڕێگەیە بۆ گەییشتن بە ئاییندەیەكی باشتر بۆ هەردوولامان.
ئەم ڕیفراندۆمەی ئەنجام دراوە نە بۆ فەرزكردنی ئەمری واقعە و نە بۆ دیاریكردنی سنوورە، بەڵكو بۆ ئەوە بوو گەلی كوردستان بە شێوەیەكی دیموكراتی و ئاشتیانە ڕای خۆی لەبارەی چارەنووسی خۆی دەرببڕێت.
جارێكی تر داواتان لێ دەكەم وەرن با بە گفتوگۆ چارەسەری كێشەكان بكەین. داوا لە بەڕێز حەیدەر عەبادی و هەموو هێز و لایەنەكانی عێراقی دەكەم، ئەوانەی بڕوایان بە گفتوگۆ هەیە دەرگەی حیوار دانەخەن چونكە تەنیا حیوار و گفتوگۆ چارەسەرە.
ئەگینا هەر سزایەك لەسەر گەلی كوردستان دابنرێت، خۆ لە ئەنفال و كیمیاباران و كۆمەڵكوژی و نانبڕین كاریگەرتر نابێ. با پەند لە ڕابردوو وەربگرین. ئێمە لە هەموو دۆخێكدا تەئكید لە برایەتی كورد و عەرەب و هه‌موو پێكهاته‌كان دەكەینەوە و ناكۆكیی سیاسی لەگەڵ حكوومەت بە هیچ شێوەیەك نابێ برایەتی گەلان تێكبدات.
لەبارەی وڵاتانی دراوسێش،
ئێمە نامانەوێت بە هیچ شێوەیەك هیچ گرفتێك بێتە پێش. باشترە ئەوان هاوكار بن و ڕۆڵی ئیجابی بۆ چارەسەری گرفتەكان لە نێوان هەولێر و بەغدادا بگێڕن و گوێ له هه‌رێم بگرن. ئەمە ڕێگە ڕاستەكەیە نەك هەڕەشە و گەفكردن. ئەوە بیستوپێنجساڵە سەلماندوومانە كە فاكتەری هەڕەشە نین بەڵكو فاكتەری ئاساییش و سەقامگیرین.
ئێمە هەمیشە ڕۆڵی ئێران و توركیا بەرز دەنرخێنین لە كاتی كۆڕەوە مەزنەكەی گەلی كوردستان و هەروەها كیمیاباران و ئەنفالی كوردستان. دووپاتی دەكەمەوە كە تەنیا لێكتێگەییشتن و گفتوگۆ ڕێگەی ڕاستە بۆ چارەسەر كێشەكان نەك هەڕەشەكردن و زمانی زبر. هه‌روه‌ها جه‌ختیش له به‌رده‌وامی په‌یوه‌ندیی دۆستانه‌ی نێوانمان ده‌كه‌ینه‌وه.
كۆمەڵگەی نێودەوڵەتییش دڵنیا دەكەینەوە كە ئێمە لە ئێستاوە ئامادەی گفتوگۆی جددین بۆ چارەسەر كێشەكان لەگەڵ بەغدا و تەئكیدیش دەیكەینەوە كە ئێمە بژاردەی ئاشتیمان لەگەڵ هەموو لایەك هەڵبژاردووە. جەخت لەوە دەكەینەوە كە بەشێكی كاریگەر دەمێنینەوە لەناو هاوپه‌یمانی نێوده‌وڵه‌تی شەڕی دژی تیرۆر و لەبارەی ئاوارەكانیش كە ئێستا لە هەرێمی كوردستانن، ئاوارەكان خوشك و برای ئێمەن و كوردستان ماڵی خۆیانە و لە هەموو كاتێك زیاتر پارێزراو دەبن هەتا ئەو كاتەی دەگەڕێنەوە ناوچەكانیان.
لامان زۆر سەیرە گەلێك بە شێوەیەكی دیموكراتی و ئاشتیانە ڕای خۆی دەرببڕێت و سزا بدرێت. ئایا بە سزادان پاداشی قوربانییەكانی گەلی كوردستان دەدرێتەوە؟ ئایا ئەمە ڕەوایە؟
سەبارەت بە سیماكانی دەوڵەتی كوردستان و سیستەمی سیاسی ئەوە دەمێنێتەوە بۆ بڕیاری گەل، بەڵام ئەوەی ئێمە بە باشی دەزانین بریتیە لە سیستەمێكی پەرلەمانی و فیدڕاڵی و دیموكراتی و مه‌ده‌نی. ئەوە دەرفەتێكی بەهادار دەبێت بۆ ئەوەی لەسەر بنەمای متمانە و سوودوەرگرتن لە ئەزموونەكانی ڕابردوو، حوكمڕانییەك دروست بكەین كە نموونە بێت لە دادپەروەری و یەكسانی و شەفافیەت و دیموكراسی و جێگه‌ی متمانه و ره‌زامه‌ندی گه‌له‌كه‌مان بێت. مافی پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكان ڕەچاو دەكرێت و دەبێ یەكسانیی سیاسی و مەدەنی لەنێوان هەموو هاووڵاتیاندا بەرقەرار بێت. وەسیقەی سیاسی كە ئەنجوومەنی باڵای ڕیفراندۆم پەسەندی كرد دەبێتە بنه‌مای دەستوورەكەمان.
جەماوەری خۆڕاگری كوردستان
داواتان لێدەكەم بە هەموو پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكانیشەوە، ئیمڕۆ لە هەموو كات زیاتر یەكگرتوو بن و پێویستە ناكۆكی و ململانێكان بەلاوە بنێن و به هه‌موومان لاپه‌ڕه‌یه‌كی تازه بكه‌ینه‌وه. هەرچەندە ڕەنگە هەندێ سەختی بێنە پێش بەڵام دڵنیام ئاسۆیەكی گەشمان لەبەردەمە. لە هەمووی گرینگتریش ئه‌وه‌یه ئیرادەی گەلی كوردستان نەشكا و بە یەكڕیزیی خۆمان بەسەر كۆسپەكاندا سەردەكەوین. پێویسته هه‌موومان له به‌رگی حزبایه‌تی ده‌ربچین و بچینه ژێر چه‌تری نیشتیمان. داوا لێبوردنیش لە ئێوەی بەڕێز و خۆشەویستم دەكەم بۆ هەر كەموكوڕییەك. داوا له خوشك و برایان به تایبه‌ت له گه‌نجانی خوێنگه‌رم دەكەم لەدوای ڕاگەیاندنی ئەنجامەكانی ڕیفراندۆم بە شێوەیەكی شارستانی و بەپێی فەرهەنگی بەرزی گەلەكەمان خۆشی و شادی دەرببڕن و كەس تەقە نەكات و ئاسوودەیی و ئارامی خەڵك نەشێوێت.
ئێستا دەتوانین سەیری خانەوادە و مناڵی شەهیدەكانمان بكەین و ئومێد لە نیگاكانیاندا ببینین. ئێستا زیاتر لە هەر كاتێك دەزانین پێشمەرگە چەند ئازیزە و پێشمەرگایەتی چ شەرەفێكی مەزنە.
ئێستا ده‌زانین كه گه‌لێكی خاوه‌ن ئیراده‌ین خوای گەورە پشت و پەناتان بێت.
کۆمێنت (0)
تا ئێستا هیچ کۆمێنتێک نەکراوە.