ره‌نگه هه‌لڤه‌دانا به‌رپه‌رێن دیرۆكا پارتیێ ڤێ یه‌كێ خویا بكه ، كو ب درێژاهییا دیرۆكا دروست بوونا پارتیێ وه‌كه حیزبه‌كه نه‌ته‌وه‌یی ، د هه‌ر رۆژ ژمێره‌كه خوه دا پارتی كارییه خزمه‌ته‌كێ پێشكه‌شی نهتهوهیێ خوه بكه ، ئه‌ڤ تشه‌ته دیار و به‌رچاڤه دناڤا دیرۆكا پارتیێ دا .
هه‌ر ل ده‌ما دروست بوونا پارتا دیموكراتا كورستانێ ل 16 ته‌باخا سالا 1946 وه‌كه حیزبه‌كه به‌رچاڤ د مه‌یدانا خه‌بات و تێكوشانێ دا دناڤا درۆشمێن خوه دا به‌رده‌وام ته‌كه‌زی ل سه‌ر خزمه‌تكرنا نهتهوهیێ خوه كرییه ، ئه‌ڤه وێ یه‌كێ ئه‌شكه‌را دكه ، كو راسته پارتی د خزمه‌تا نه‌ته‌وه‌یه‌كێ دایه .
ژبه‌ر كو یا خویایه دامه‌زراندنا پارتی ل سه‌ر ده‌ستێ باڤێ رۆحی یێ نه‌ته‌وه‌یی و رێبه‌رێ ته‌ڤگه‌را رزگاریخوازییا گه‌لێ كوردستانێ مسته‌فا بارزانی ژبۆ خزمه‌تا نه‌ته‌وه‌یه‌كێ مه‌زلوم دامه‌زراندییه . د دیرۆكا پارتیێ دا رۆژ ب رۆژ ده‌ستكه‌فتێن نوو ژبۆ گه‌لێ كورد هاتنه توماركرن ، هه‌ر ل ده‌ستپێكا دروستبوونا كومارا كوردستانێ پارتی كار ژبۆ خزمه‌تا نه‌ته‌وه‌یی ده‌ستپێكرییه .
ل پشتی تێكچوونا كومارا كوردستانێ ژی جه‌نه‌راڵ مسته‌فا بارزانی ته‌ڤی كومه‌كه هه‌ڤالین خوه به‌ر ب یه‌كه‌تییا سۆفیه‌تا به‌رێ ب رێكه‌تن ژبۆ مانه‌ڤا ملله‌ته‌كێ مه‌زلوم دناڤا چار ئالیێن دوژمن دا .
پشتی ڤه‌گه‌ریانێ ل یه‌كه‌تییا سۆفیه‌تێ مسته‌فا بارزانی ژبال عه‌بدولكریم قاسم سه‌رۆك كومارێ وێ ده‌می یێ عێراقێ و گه‌لێن جدا جدا یێن عێراقێ هاته پێشوازكرن .
پشتره ته‌ڤی هكومه‌تا عێراقێ ، بارزانی نه‌مر كار ژبۆ وێ یه‌كێ كر كو مافێن گه‌لێ كورد ب ده‌ست بخه و ژبال خوه‌ڤه ژی هكومه‌تا عێراقێ چه‌ندین سوز ب سه‌كردایه‌تییا گه‌لێ كورد دان ، لێ ل ته‌ڤایا وان سوزێن خوه پوشمان بوون ل هه‌مبه‌ر گه‌لێ كورد . خزمه‌تێن پارتیێ ل ڤڕ رانه‌وه‌ستیان و به‌رده‌وامی هه‌بوو ته‌ڤی گوهه‌رتێن ته‌ڤایا هكومه‌تێن یه‌ك لدوف یه‌ك دانوستاندن و گوتوبێژ لدۆر مافێن گه‌لێ كورد ته‌ڤی وان هكومه‌تا كر ، لێ ته‌ڤایا وان هكومه‌تا ل هه‌مبه‌ر كوردان و سه‌ركردایه‌تییا كوردستانێ سوزێن خوه ب جهـ نه‌ئانینه .
پارتا دیموكراتا كوردستانێ ل هه‌مبه‌ر وان بێ سوزیێن كو هكومه‌تێن عێراقێ ل هه‌مبه‌ر كوردان كری ، شورشا مه‌زنا ئه‌یلولێ ب سه‌ركردایه‌تییا بارزانیێ نه‌مر شه‌ر دژی هكومه‌تا عێراقێ راگه‌هاند ژبۆ ب ده‌ستخستنا مافێن گه‌لێ كورد ، هكومه‌تا عێراقێ ل سه‌رده‌مێ ئه‌حمه‌د حه‌سه‌ن به‌كر نه‌چار بوو ، كو ب كه‌ڤه ناڤا دانوستاندنان ته‌ڤی سه‌ركردایه‌تییا پارتییا دیموكراتا كوردستانێ ب سه‌ركردایه‌تییا بارزانیێ نه‌مر ، ئه‌نجامێن وان دانوستاندنا ژی بوویه سه‌ده‌ما ژ دایك بوونا مافی ئوتونومێ ژبۆ گه‌لێ كورد ، كو ل رۆژا 11 یێ ئادارا سالا 1970 ئه‌و لهه‌ڤهاتن دناڤبه‌را سه‌ركردایه‌تییا كوردستانێ و هكومه‌تا عێراقێ هاته ئیمزه‌كرن .
پشتی بنپێكرنا وێ لهه‌ڤهاتنێ ژی پارتی ل خزمه‌تكرنا نهتهوهیێ خوه به‌رده‌وام بوو ، پشتی نسكۆیا سالا 1975 ێ ده‌ما خه‌لكێ كوردستانێ ئاواره‌یێ كوردستانا رۆژهه‌لات بووی ، پارتی جاره‌كه دن خوه ژبۆ خزمه‌تكرنا نهتهوهیێ خوه یێ مه‌زلوم ده‌ست ب نوو بوونا خوه كر و جاره‌كه دن شۆڕش ب سه‌ركردایه‌تییا ئیدریس جوانه مه‌رگ و سه‌رۆك بارزانی ئاڤا كر ، كو شورشا گوڵانێ بوویه رووناهییه‌كه روون د تاریاتییا كو ل سه‌ر گه‌لێ كورد هاتبوو سه‌پاندن .
شۆڕشا گوڵانێ د 26 گوڵانێ سالا1976 ده‌ستپێكرو ئه‌ڤ یه‌كه ژی بوویه سه‌ده‌ما درێژه‌دان ب شۆڕشا ئه‌یلۆلێ و هێڤییه‌كه مه‌زن ژی ژبۆ گه‌لێ كورد ئاڤا كر ، كو ب كار بن بگه‌هن خه‌ونێن خوه . هه‌ر دناڤا شۆڕشا گوڵانێ دا چه‌ندین داستانێن قه‌هره‌مانانه هاتنه تومار كرن و پلانا به‌ریێ كوردستانێ دانا ژبۆ راپه‌رینا مه‌زن یا سالا 1991 ب سه‌ركردایه‌تییا ئیدریس جوانه مه‌رگ و سه‌رۆك بارزانی .
كو ل رۆژا 5 ئادارێ 1991 راپه‌رینا مه‌زن ده‌ستپێكر و خه‌لكێ كورستانێ ژ بن زۆلم و زورییا رژێما ل ناڤ چوویا به‌عس ده‌رخست ، پشتی سه‌ركه‌فتنا راپه‌رینا مه‌زن ل دژی رژێما به‌عس ، ل باژارێ كۆیێ دناڤا جه‌ماوه‌ری دا سه‌رۆك بارزانی فه‌رموو ( دڤێ هه‌لبژارتنن دیموكراسیانه بێن كرن ژبۆ ئاڤاكرنا سازیێن یاسایی ل كوردستانێ ) ئه‌ڤ ئاخفتنا سه‌رۆك بارزانی بوویه سه‌ده‌ما ئاڤاكرنا سازیێن یاسایی ل هه‌رێما كوردستانێ وه‌كه په‌رله‌مێنتا كوردستانێ و هكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ، خه‌لكێ كوردستانێ ل بن سێبه‌را هكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌ست ب ژیانه‌كه ئارام كر و رۆژ ب رۆژ كورد به‌ر ب پێشدا د چوون .
پشتی هه‌رفینا رژێما به‌عس ل سالا 2003 ێ پارتییا دیموكراتا كوردستانێ ب سه‌ركردایه‌تییا سه‌رۆك بارزانی دیسان ده‌ست ب هه‌ڤدیتنا كر ته‌ڤی وان كه‌سایه‌تیێن سیاسی یێن عێراقێ ژبۆ ب ده‌ستخستنا مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ، هه‌یا كو دناڤا ده‌ستورا عێراقێ ژی دا چه‌ندین مادده‌یێن گرینگ لدۆر ماف و ئیمتیازێن گه‌لێ كورد هاتن چه‌سپاندن . تێ زانین كو پارتییا دیموكراتا كوردستانێ هه‌رگاڤ هه‌ول دده ، كو خه‌ونێن گه‌لێ كورد ب ده‌ست بینه و به‌رده‌وامه ژی .
د سالا 2014 ته‌ڤی هاتنا چه‌كدارێن خه‌لافه‌تا ئیسلامی ژبۆ سه‌ر ئاخا كوردستانێ ، پارتییا دیموكراتا كوردستانێ ب سه‌ركردایه‌تییا سه‌رۆك بارزانی ل هه‌مبه‌ر وان راوه‌ستان ، نه‌هێلا ئاخا كوردستانێ بكه‌ڤه بن كونترۆلا وان ژ ده‌ست وان ده‌رخست ، كو ب هزاران پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مانێن خوه گۆری ئاخا پیروزا كوردستانێ كر .
ل ده‌ما كو پارتییا دیموكراتییا كوردستانێ ب سه‌رۆكاتییا سه‌رۆك بارزانی بریارا ئه‌نجامدانا ریفراندومی دا ، دژومنێن كوردان كه‌تنه ناڤا گه‌فان و چه‌واشه‌كارییان ل دژی سه‌رۆك بارزانی و پارتییا دیموكراتا كوردستانێ ، لێ ئه‌و یه‌ك نه‌بوویه سه‌ده‌ما سارڤه‌كرنا پارتی و سه‌رۆك بارزانی و خه‌لكێ كوردستانێ لدۆر ده‌ستخستنا مافی چاره‌نڤیسا گه‌لێ كورد ، ل رۆژا 25 / 9 / 2017 پروسه‌سا ریفراندومێ ب سه‌رۆكاتییا سه‌رۆك بارزانی و پشته‌ڤانییا خه‌لكێ كوردستانێ هاته ئه‌نجامدان و سه‌ركه‌تنه‌كه مه‌زن ب ده‌ست خست .
كو پرانییا خه‌لكێ كوردستانی ب ده‌نگێ ( به‌لێ ) ژبۆ سه‌ربخوه‌بوونا كوردستانێ ده‌نگ دان . كو رێژه‌یا 92،7% ده‌نگان ب ده‌ست خست . ئه‌ڤه ژی د دیرۆكا پارتییا دیموكراتا كوردستانێ دا بوویه ، مه‌زنترین ده‌ستكه‌فت ژبۆ ئاڤاكرنا ده‌وله‌تا كوردستانێ ب سه‌رۆكاتییا سه‌رۆك بارزانی . كو سه‌د ساله گه‌لێ كورد ژبۆ خه‌ون و چاره‌نڤیسا خوه خه‌بات و تێكوشانێ دكه ، دا بگه‌هه وان داخوزیێن خوه ، هه‌ر چه‌ند هنه‌ك ئالی و گروپ یێن خیانه‌تكار د خوازن رێگریێ ل وان گاڤێن پارتیێ بگرن ، لێ ئه‌و نه‌كارینه و نكارن ژی ، ژبه‌ر كو سیاسه‌تا حه‌كیمانه‌یا یا جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی وان هه‌می پیلانان ژ ناڤ دبه ، كو دبنه رێگر ل هه‌مبه‌ر چاره‌نڤیسێ گه‌لێ كورد .
د نها ژی دا پارتییا دیموكراتا كوردستانێ ب سه‌رۆكاتییا سه‌رۆك بارزانی رۆژ ب رۆژ ده‌ستكه‌فتێن مه‌زن ژبۆ گه‌لێ كورد ب ده‌ست دخه و كوردستان به‌ر ب پێشدا دچه و رۆژێن گه‌ش چاڤه‌ریێ كوردستانێ دكه‌ن .
