پاش بەربڵاوبوونی تەكنەلۆژیا و داگیركردنی بەشێكی ژیانی رۆژانەی خەڵك، كۆمەڵگا رۆژئاوایی و رۆژهەڵاتییەكان و تەنانەت ژمارەیەك لە دراوسێكانی هەرێمی كوردستانیش، بیریان لەوە كردەوە كە بۆ كەمكردنەوەی رێژەی تاوان و پێشگیریكردن لە ڕوودانی هەر حاڵەتێكی نەخوازراو، سانسۆر بخەنە سەر تۆڕەكانی ئینتەرنێت و بەشێكیشیان فلتەر بكەن.
گرینگیی سانسۆركردنی بەشێك لە ماڵپەر و تۆڕە كۆمەڵایەتییەكانیش، پێویستیی ئەوە دێنێتە كایەوە كە سەرباری لەبەرچاوگرتنی ئازادیی تاكەكەسی و نادیدەنەگرتنی پرەنسیپەكانی دیموكراسی، لێ لە هەموو بارێكدا وا دەخوازێت هێزە تەناهییەكان رێگا بە هیچ گرووپ و كەس و لایەنێك نەدەن ئاسایشی نیشتمانی بخەنە مەترسییەوە.
ئێستا كە هەرێمی كوردستان لە دۆخێكی هەستیاردایە، پێویستە لایەنە پەیوەندارەكان و بە تایبەتیش ئەنجوومەنی ئاسایشی هەرێمی كوردستان و وەزارەتی ناوخۆ، هەرچی زووتر بیر لە دامەزراندنی تیمێكی شارەزای ئای تی و ئینتەرنێت بكەنەوە.
سەردەمی ئەمڕۆ، تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان (سۆشیال میدیا)، بۆ زۆر مەبەست بەكار دەهێندرێن و زۆر جاریش بە هۆی خراپ بەكارهێنانی ئەو تۆڕە كۆمەڵایەتیانەوە، گرفت و ئاریشەی گەورە دروست بوون و چارەكردنیان ئەستەم بووە.
لەو سۆنگەیەوە، دەكرێ كۆمپانیاكانی بواری ئینتەرنێت و تۆڕەكانی گەیاندنی وەك مۆبایل، هاوكاری دەزگا ئەمنییەكان بن و نەهێڵن بۆ ئامانجی گرووپ و تاقمێكی توندڕەو، تەكنەلۆژیا بە گشتی بفۆزرێتەوە.
بایەخی دامەزراندنی ئەو تیمە شارەزایە لەوەدایە، ڕەنگە لە ڕێگەی سانسۆركردن و سەرنجدان لە پێگەی جیۆگرافی و دۆزینەوەی ناسنامەی ئەو كەسانەی كە تاوان ئەنجام دەدەن و هەندێك جار بۆ سەر ئاسایشی كۆمەڵایەتی و دەروونیی خەڵكیش هەڕەشەن، وا دەكات شوناسی تۆمەتباران زیاتر لای هێزە ئەمنییەكان ڕوون بێت و بە ئاسانیش دەستیان پێیان بگات.
بیریشمان نەچێت، ئەركی هێزە تەناهییەكان پاراستنی سەر و ماڵی هاووڵاتیانە و دەشێ بە چاودێریكردنی ئەكاونت و ئای پی ئەدرەسی ئەوانەی مەترسی لەسەر ژیانی خەڵك دروست دەكەن، زیاتر دۆخی ئەمنی بخەنە ژێر كۆنتڕۆڵەوە و جڵەوی بكەن.
گەر دوور نەڕۆین، هەر ئەم ماوەیە ڕاپۆرتێك لە تۆڕی هەواڵی (بی‌بی‌سی)ـدا بڵاو كرایەوە كە باس لەوە دەكات، بەكارهێنانی هۆكارەكانی گەیاندن گەورەترین گیروگرفتی بۆ دەزگا ئەمنییەكان دروست كردووە، ئەمەیش لەبەر ئەوەیە كە بۆ دیاریكردن و بنبڕكردنی تیرۆریزم، هەوڵی جیدیتر گەرەكن.
لە ڕاپۆرتەكەدا، بەڕێوەبەری گشتیی پۆلیسی ئەورووپا (ڕۆب واینڕایت)، هۆشداریی داوە كە بە هۆی ناوچە شاراوەكانی ئینتەرنێت و پەیوەندییە (ئینكریپت) بەشفرەكراوەكانەوە كاری چاودێریكردنی گومانە تیرۆریستییەكان سەختتر بووە.
لە ڕاپۆرتەكەدا (واینڕایت) ئەوەیشی ئاشكرا كردووە كە داعش نزیكەی (٥٠) هەزار ئەكاونتی تویتەری هەیە كە ڕۆژانە (١٠٠) هەزار كورتەنامە بڵاو دەكەنەوە. ئەوەیش وای كردووە كە زیاتر لە جاران پۆلیسی ئەورووپا بایەخ بە ئاسایشی ئەلیكترۆنی بدات.
بۆ ئەو مەبەستەیش، دەزگاكانی ئاساییشی ئەورووپا سەرقاڵی دروستكردنی یەكەیەكی ئینتەرنێتین بۆ ناسینەوە و سڕینەوەی هەموو ئەو ماڵپەر، ئەكاونت و ڕێكخراوانەی ناو ئینتەرنێت كە گومانی تیرۆریستییان لێ دەكرێت.
هەروەها داوایش دەكەن یاساكانی تەكنۆلۆژیا لەبەر كەموكورتییان ئاڵۆگۆڕیان بەسەردا بێت، بۆ ئەوەی دەزگاكانی ئاسایش مۆڵەتیان هەبێت بتوانن چاودێریی هەموو بەشەكانی ئینتەرنێتی جیهان و، تەنانەت چاودێریی گومانە تیرۆریستییەكانیش بكەن.
بەوپێیەش كە ئامێرەكانی كۆمپانیاكانی تەكنۆلۆژیا ڕێگا بە بەكارهێنەرانیان دەدەن بتوانن پەیوەندییەكانیان بەشفرە بكەن، كە دیارترینیشیان بەكارهێنانی ئەپڵیكەیشنی بەشفرەكردنە، بۆیە پێویستی و ئەركی هەنووكەییە، هێزە ئەمنییەكانی كوردستان یەكەیەكی تایبەت بە چاودێری و سانسۆركردنی ئینتەرنێت و هۆكارەكانی ڕاگەیاندن پێك بهێنن، كە دەتوانرێ لە ڕێگەیەوە حاڵەتی تاوان كەمتر بكرێتەوە و پێشگیری لە زۆر كردەی تیرۆریستییش بكرێت.
