33 سال از قیام بزرگ خلق کرد در جنوب كردستان می گذرد

در 5 مارس 1991 اولین قیام در رانیه آغاز شد. در آن روز مردم و توده های مردم با حمایت پیشمرگان کردستان شهر رانیه و اطراف آن را آزاد کردند و تمامی نهادها و پایگاه های ظالمانه رژیم فاشیست بعث را ویران کردند. قیام مارس 1991 یکی از تاریخی ترین و تأثیرگذارترین روزهای تاریخ کردها در پایان قرن بیستم به شمار می رود. مقاومت مارس دیوار ترس را شکست که رژیم ویران شده بعث دهها سال است که مردم کرد را در شهرها و روستاها و روستاهای کردستان مرعوب کرده و انفال و حملات شیمیایی را در دل مردم کردستان کاشته است. قیام اعتماد و شادی پیروزی را به قلب مردم کرد بازگرداند. پس از نسل کشی کردها در حمله انفال و حملات شیمیایی به حلبچه و بسیاری از مناطق کردستان در اواخر دهه 1980، مبارزات مردم ما، در علاوه بر بازگرداندن آرمان مشروع مردم ما به عرصه بین المللی، قیام توده ها و پیشمرگه ها به جهانیان ثابت کرد که مردم کرد از اهداف، حقوق و آرمان مشروع خود دست برنخواهند داشت. از نظر پیشمرگه ای و رسانه ای، نیروهای خود را برای تحولات مورد انتظار در عراق و منطقه آماده کرده بود، از این رو در روزی مانند امروز که شعله قیام روشن شد، پیشمرگان جبهه کردستان بزرگترین حامی شدند. قیام و پیروزی مردم کرد قیام توده‌ها و نیروهای سیاسی را متحد کرد و مرحله جدیدی از مبارزات جنبش آزادی‌بخش کردستان را در چارچوب جبهه کردستان آغاز کرد. قیام تظاهرات بزرگی در برابر حمله ارتش برگزار کرد. در تاریخ معاصر کردها به آن «شورش بزرگ» می گویند و این نماد رد انقیاد و بیان اراده واحد مردم کرد برای دستیابی به حق تعیین سرنوشت بود.  ارتش تهاجمی بعث به شدت از پیشمرگه ها شکست خورد و دولت عراق خواستار مذاکره شد. سپس به پیشنهاد رهبر مسعود بارزانی، انتخابات آزاد و دموکراتیک در 19 می 1992 برگزار شد، مجلس ملی کردستان انتخاب شد و حکومت اقلیم کردستان تشکیل شد و دولت اقلیم کردستان آزادسازی دروازه قيام رانیه را تعطیل رسمی در سراسر اقلیم کردستان اعلام کرد.